نویسنده

استادیار گروه تاریخ دانشگاه یاسوج

چکیده

  قدرت ‌ گیری سلجوقیان و گسترش قلمرو آ ‌ ن ‌ ها در ایران، عراق و شام با فعالیت ‌ های پر ‌ دامنه ‌ ی مبلغان، داعیان و هواداران فاطمیان مستقر در مصر مصادف شد که اساس خلافت عباسی و حکومت سنی سلجوقی را تهدید می ‌ کرد. به دلیل اعتقاد غالب صوفیه در مخالفت با اسماعیلیه، حمایت همه ‌ جانبه ‌ ی سلجوقیان از صوفیان و پشتیبانی متقابل ایشان از حکومت سلجوقی و نقشی که صوفیه می ‌ توانست در مقابله با اسماعیلیان ایفا کند، خلافت عباسی برای همکاری با سلاجقه، مقامی رسمی برای صوفیه در بغداد، مرکز خلافت عباسی، ایجاد کرد. شیخ ‌ الشیوخ را خلیفه تعیین می­کرد و تا اواخر قرن ششم ه.ق به مرشد رباط شیخ ‌ الشیوخ بغداد این مقام اعطا می ‌ شد. این مقام جایگاهی والا در خلافت عباسی داشت و به عنوان مقامی رسمی، در جریانات و رویدادهای سیاسی این عصر نقش ‌ آفرینی می ‌ کرد.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The formation of The Rank of Sheikh-al-Shoyookh and its functions in The Saljooqs Era

نویسنده [English]

  • Ali Rezaeyan

PhD in Yasuj University

چکیده [English]

The extension of Saljooqs authority across Iran, Iraq and Sham (Syria) simultaneously encountered with Fatimids propaganda carried by missionaries and advocates threatening Abbsids and Sunni Saljooqs. Opposed to Ismailies, Suffies enjoyed a comprehensive support from Saljooqs for a significant role-play they had against Ismailies. Therefore, Suffies- Saljooqs coalition made Abbasids to put Suffies in a high administrative position in order to attract Saljooqs. Appointed by Bagdad Caliphs and carried to the end of sixth century of Hijra, the Sheikh-o-shoyokh rank was given to the director (Morshid) of Bagdad’s center of Suffi fraternity (Rebat). As an authoritative rank, Sheikh-o-shoyokh had a great impact on political events.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sheikh-o-shoyokh
  • Salgooqs
  • Abbasid Caliphate
  • Fatimids in Egypt
  • Abu Saad Doost Dada
منابع
- ابن‌اثیر، عزالدین ابوالحسن علی‌بن ابی‌الکرم. (1385). الکامل فی التاریخ. بیروت: دارصادر- دار بیروت.
- ابن‌جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن‌بن علی‌بن محمد. (1413). المنتظم فی تاریخالملوک و الأمم. تحقیق محمد‌بن عبدالقادر عطا مصطفی عبدالقادر عطا. بیروت: دارالکتب العلمیه.
- بویل، ج آ. (1371). تاریخ ایران از آمدن سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانان. ترجمه‌ی حسن انوشه. چ 2. تهران: امیرکبیر.
- بیهقی، ابوالحسن علی‌بن زید. (بی‌تا). درهالاخبار لمعهالانوار (ترجمهی متن عربی تتمه صوان الحکمه). ترجمه‌ی ناصرالدین عمده الملک منتخب‌الدین منشی یزدی. تهران: [بی‌تا].
- جوینی، علاءالدین‌بن عطاملک‌بن بهاء‌الدین محمدبن محمد. (1381). تاریخ جهانگشای جوینی. تصحیح محمد قزوینی. تهران: دنیای کتاب.                        
- حسینی، صدرالدین علی‌بن ناصر. (1380). زبدهالتواریخ. ترجمه‌ی رمضان‌علی روح الهی. تهران: انتشارات ایل شاهسون بغدادی.
- حسینی یزدی، محمدبن عبدالله‌بن انتظام. (1327). العراضه فی الحکایه السلجوقیه. به اهتمام کارل زوسهایم. لیدن: بریل.
- دفتری، فرهاد. (1376). تاریخ و عقاید اسماعیلیه. ترجمه‌ی فریدون بدره‌ای. چ 2. تهران: امیرکبیر.
- راوندی، محمدبن علی‌بن سلیمان. (1364). راحهالصدور و آیهالسرور در تاریخ آل سلجوق. چ 2. تهران: امیرکبیر.
- زرین‌کوب، عبدالحسین. (1353).  فرار از مدرسه. تهران: انجمن آثار ملی.
- سیوطی، عبدالرحمن‌بن ابوبکر. (1418). حسن المحاضره فی اخبار القاهره. بیروت: دارالکتب العلمیه.
- عروضی سمرقندی، نظامی. (بی‌تا). چهار مقاله. تصحیح محمد قزوینی. تهران: چاپ مروی.
- غزنوی، سریرالدین محمد. (1388). مقامات ژندهپیل. چ 4. تهران: علمی و فرهنگی.
- مایر، فریتس. (1378). ابوسعید ابوالخیر حقیقت و افسانه. ترجمه‌ی مهرآفاق بایبوردی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- محقق، مهدی. (1363). بیستگفتار. تهران: مؤسسه‌ی مطالعات دانشگاه مک‌کیل.
- مجموعه نامه منشآت لنینگراد. میکروفیلم. کتابخانه‌ی ملی. ش 48، 49، 50.
- محمد‌بن منور. (1385). اسرارالتوحید فی مقامات الشیخ ابوسعید. چ 6. تهران: آگاه.
- همایی، جلاالدین. (1342). غزالینامه. تهران: کتابفروشی فروغی.