نویسنده
استادیار گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد، اصفهان، ایران.
چکیده
موفقیت اروپاییان در امور تجاری و پیشرفت‌هایشان در صنعت که به برتری و تسلط آن‌ها بر اقتصاد، مالیه و تجارت دنیا منجر شد، برخی از تجار ایرانی را به فکر واداشت که با بهره‌گیری از شیوه‌های نوین تجاری، از شکل فردی بازار سنتی خارج شوند و به صورت گروهی و با ترکیب جدید سرمایه‌گذاری، از سرمایه‌های کوچک نیز بهره‌گیرند. آنان تأسیس شرکت‌ها با کمپانی‌های مالی و تجاری را به عنوان راه حلی در مقابل نفوذ و هجوم اقتصادی قدرت‌های خارجی برگزیدند و بدین ترتیب، شرکت‌ها و تجارتخانه‌های جمعی خارج از بازار می‌توانستند جایگزین حجره‌های کوچک و تنگ درون بازار شوند. شرکت اسلامیه به ریاست محمدحسین تاجر کازرونی، از مهم‌ترین شرکت‌های تجاری اصفهان بود که شعبه‌هایی در شهرهای مختلف کشور داشت. گروه‌هایی از روشنفکران و علما در شهرهای مشهد، شیراز، بوشهر و ...، با فعالیت‌های شرکت همکاری می‌کردند. این شرکت حوزه‌ی فعالیت خود را به بیرون از مرزهای کشور، از جمله قفقاز و روسیه کشاند و اهداف خود را طی گزارش‌هایی در روزنامه‌ها منتشر کرد. با وجود همه‌‌ی این فعالیت‌ها، این شرکت و شرکت‌های مشابه آن از موفقیت چندانی برخوردار نبودند. در این مقاله با تکیه بر منابع منتشر شده، روزنامه‌ها و برخی اسناد، به دنبال پاسخ برای این پرسش‌ها هستیم که سرمایه‌داری ایرانی به دنبال چه واکنش‌های اقتصادی در مقابل سرمایه‌های بیگانه بود، برخورد آن‌ها با سرمایه‌گذاری‌های جدید چگونه بود و چه عواملی در راهکارهای جدید تجار مؤثر بودند؟
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Emergence of Modern Iranian Capitalism: A Case Study of Islamiyeh Company
نویسنده [English]
- Soheila Torabi Farsani
Assistant Professor Literature and Human Science Faculty, Department of History, Islamic Azad University, Najafabad, Esfahan, Iran
چکیده [English]
The European’s success in trade and their advancement in industry which result in their hegemony over economy, finance and trading sphere in the whole of the world, caused a number of Iranian merchants to relinquish their traditional solitary engagement in business and to get together collectively to bring about new investment portfolios in order to benefit from small-scale capitals. They chose to find trading and financial companies as a solution to the problem of economic incursion of foreign capital into the country; of which one can take Islamiyeh Company as an example. The Islamiyeh Company headed by Mohammad Hossein Tajer Kazerooni was one of the most important trading companies in Isfahan which had also established branches in different cities all over the country. There were groups of intellectuals and clerics in Mashhad, Shiraz, Bushehr and some other cities who actively cooperated with the company. The company also tried to expand its activities beyond Iranian boundaries to Russia and Caucasia, and also published its goals in newspapers. Despite all these efforts this particular company and all other similar companies were not successful at what they had aimed to achieve. This essay based on printed material, newspapers and some documents tends to make a review and analysis of activities and efforts made by the Islamiyeh Company.
کلیدواژه‌ها [English]
- Merchants
- Qajar Dynasty
- Isfahan
- Mohammad Hossein Kazerooni
- Intellectuals
- Islamiyeh Company
)