نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکترای تاریخ دانشگاه الزهرا

2 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت معلم

3 استاد گروه تاریخ دانشگاه الزهرا(س)

چکیده

سه دهه پس از کودتای 28 مرداد 1332، دولت پهلوی با جریان فکری مخالفی مواجه شد که طیفی از اقشار به ویژه نسل جوان و تحصیل کرده را به خود جذب کرده بود. این جریان که برآمده از نظام فکری مارکسیسم بود، در دو تشکل حزب توده ایران و سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران نمودار شد: حزب توده که از اوایل دهه 1320 فعالیت خود را آغاز کرده بود، جریان چپ سنتی را نمایندگی می کرد و چریک‌های فدایی خلق ترجمان چپ رادیکال بودند که در دهه 1340 وارد عرصه مبارزه شدند. این دوپارگی نتیجه تضاد بینش و رفتار عناصر چپ بود که در روند مبارزات سیاسی خود، در قالبی واحد، اما با نگاه‌هایی متفاوت ماهیت نظام سیاسی را تبیین و تفسیر کردند. گرچه پایه تفسیر هر دو طیف چپ بر نظام فکری واحد (مارکسیسم – لنینیسم) استوار بود، چارچوب نظری چپ رادیکال با دیدگاه‌های دیگری پیوند خورده بود که تفکر آن‌ها را از چپ سنتی متمایز می‌کرد؛ از این‌رو در برابر عملکرد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نظام حاکم به گونه‌ای متفاوت می‌اندیشیدند و عمل می‌کردند. هدف این مقاله ارائه تفسیری از اندیشه حزب توده و سازمان چریک‌های فدایی خلق در باب ماهیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دولت پهلوی در سه دهه سی تا پنجاه شمسی است که براساس آن کوشیدند رادیکال مبارزه خود را سامان دهند

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The nature of the Pahlavi government (II) from the perspective of the Tudeh Party of Iran and the People's Fedayeen Guerrilla Organization of Iran (1372-1357)

نویسندگان [English]

  • Parvin Qasemzadeh 1
  • Sohrab Yazdani 2
  • َMohammadAmir Sheikhnoori 3

1 PhD student in history , Alzahra University

2 Associate Professor, Department of History, Teacher Training University

3 Professor of Professor of History Alzahra University

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pahlavi government
  • Reforms
  • Tudeh Party of Iran
  • People's Fedayeen Guerrilla Organization
  • Traditional left
  • Radical left