نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد تاریخ ایران دوره اسلامی ، دانشگاه اصفهان
2 کارشناس ارشد تاریخ ایران دوره اسلامی، دانشگاه اصفهان
چکیده
انواع شاخه‌های هنری نقاشی، معماری، تذهیب، صحافی، منبت‌کاری، معرق و کتاب‌آرایی در طی حکومت تیموریان (771-912 ق) رشد چشمگیری داشت؛ چنان که این دوره را، دوره شکوفایی هنر می‌نامند.یکی از شاخه‌های هنری، خط و خوشنویسی است که در تحقیق حاضر سعی شده با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی بر مبنای اسناد و منابع باقی‌مانده از دوره تیموری و منابع امروزی به آن پرداخته شود.هنر خوشنویسی نیز با حمایت و علاقه‌مندی شاهزادگان تیموری؛ سرمایه‌گذاری اقشار بهره‌مند جامعه؛ بهره‌گیری از تجارب مراکز علمی هنری دوره ایلخانی؛ ضرورت یادگیری آن، که تبدیل به نوعی فرهنگ در جامعه تیموری گردید؛ کارکردهای متعدد سیاسی(اداری)، فرهنگی و اجتماعی خوشنویسان و کاربردهای متنوع خوشنویسی، از لحاظ روش و رویکرد متحول شد.اما دستاورد مهم این هنر در سده 9ق. پیوند با هویت ایرانی و مؤلفه‌های آن است.گسترش ادبیات منثور و منظوم فارسی طی قرون 7 تا 9 ق.یکی از مواردی بود که ایرانیان را نیازمند خطوط مخصوص به خود و استقلال از خطوط عربی می‌نمود.ابداع و تکامل خطوط تعلیق، شکسته تعلیق، به ویژه نستعلیق، در فاصله قرن 8 و 9 ق.و پوند آنان با شاخصه‌های فرهنگی ایرانی و اسلامی نظیر شعر، زبان و ادبیات فارسی، مذهب تشیع(که از قرن دهم از مؤلفه‌های هویت ایرانی بود) و انواع شاخه‌های هنری با رویکرد ایرانی باعث شد خط و خوشنویسی از مؤلفه‌های اصلی هویت ایرانی تلقی شده و در باروری آن نقش مهمی ایفا نماید.چگونگی و علل تحولات این هنر، بررسی نحوه ارتباط این هنر با هویت ایرانی و کارکردها و موقعیت خوشنویسان در نظام سیاسی و اجتماعی عصر تیموریان، از مواردی است که تحقیق حاضر به دنبال دست‌یابی به آنان است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Causes of calligraphy and its connection with Iranian identity in the Timurid period
نویسندگان [English]
- Vahid Abedinpoor 1
- Masoomeh Samaei 2
1 M.A of History of Iran, Islamic University, University of Isfahan
2 M.A of History of Iran, Islamic University, University of Isfahan
)