نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تبریز
2 دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه تبریز
چکیده
تقابل شیوة ادارة سنتی، انتصابی، غیردموکراتیک و ناکارآمدِ امور شهرها در دورة قاجار با شیوه‌های مدرن اداره امور شهری و کشوری، که ایرانیان عصر مشروطه به تازگی با آن آشنا شده بودند، موجب گردید تا یکی از اساسی‌ترین خواسته‌های نیروهای اجتماعی مؤثر در انقلاب مشروطیت، شکل‌گیری نهادهای مدنیِ مدرن و دموکراتیکی باشد که متضمنِ نقش‌آفرینی شهروندان، خارج‌ساختن اداره امور از یدِ اختیار نیروهای سنتی طرفدار شیوه‌های تمرکزگرایانه در ادارة امور کشور، گردش نخبگان و تجلّی اراده و هویت اهالی شهری بود. تدوین قوانین مربوط به «انجمن‌های ایالتی و ولایتی» و «انجمن بلدیه» در مجلس اول شورای ملی و شکل‌گیری این انجمن‌ها در برخی ایالات و ولایات، در واقع برای پاسخ‌گویی به همین خواستِ این نیروها صورت گرفت. پژوهش حاضر با محور قرار دادن شهر تبریز، با روشی توصیفی‌ـ تحلیلی درصدد بررسی میزان موفقیت «انجمن ایالتی تبریز» در تحقق خواسته‌های این نیروهاست. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که انجمن تبریز با به‌خدمت‌گرفتن نوعی از الگوی مدیریتی شبه «دولت محلی» شهری مدرن توانست، برنامه‌ها و اقداماتی را تدارک ببیند که حافظ منافع شهروندان و حفظ هویت تبریز به عنوان پایتخت دوم کشور باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The State Council of Tabriz and the New Pattern of City Management
نویسندگان [English]
- Abbas Ghadimi Gheidari 1
- Morteza Shahsavari 2
1 Associated Professor, Department of History, Tabriz University
2 PhD Candidate in History of Islamic Iran, Tabriz University
چکیده [English]
The contrast between the traditional, appointed, non-democratic and inefficient management methods of city affairs in Qajar era and modern ones, which Iranians of constitution Era had recently got acquainted with, caused the formation of democratic and modern civil institution to become one of the most basic desires of the social effective forces in constitution revolution. This led to participating of citizens, removing traditional forces, who were proponents of centralization methods in managing the country affairs, the dominance of elites and the manifestation of city residents, willing and identity. Composing laws related to “village and state councils” and “Municipality council” at the first National consultative Assembly and the formation of these councils in some villages and states was in fact a response to the desires of social forces effective in constitution Revolution. The present research, focusing on Tabriz, by applying descriptive analytic method tries to investigate the rate of Tabriz State Council’s achievement in the materializing the demands of these forces. The finding of this research show that Tabriz council, using a kind of management pattern similar to the local government of modern city, could provide programs and actions which protected the city and state benefits and maintained its identity as the second capital of the country.
کلیدواژه‌ها [English]
- Tabriz council
- Constitution
- Tyranny
- City management
- Citizenship rights
)