نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• جهانبخش ثواقب ¹
• پرستو مظفری ²
• الهام امیدی فرد ³

¹ استاد گروه تاریخ دانشگاه لرستان

² دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه لرستان

³ دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه لرستان

چکیده

در بررسی تاریخ سیاسی حکومت بنی اردلان در کردستان، خاندان­ های متعددی در دستگاه قدرت آنان صاحب نفوذ بودند که طبق گزارش منابع محلی، در برخی برهه­ ها، دایرة نفوذ کسانی از این خاندان­ها چنان افزایش می ­یافت که گاه والی اردلان به آلت فعل آنان و به قدرتی در سایه تبدیل می­شد. در محدودة زمانی1193ـ1217ق. خاندان وکیل یکی از مهم­ترین خاندان­های مقتدر محلی کرد بود که با گسترش نفوذ خود، افزون بر قدرت سیاسی، نبض حیاتِ اقتصادی و اجتماعی کردستان را گاه از آنِ خود ساخت و در راستای دست­یابی به اهداف خویش، قدرت خاندان اردلان را متزلزل نمود. اما این قدرت­ یابی­ ها در زمان امان ­الله­ خان بزرگ درهم شکست و از خاندان وکیل­ در این برهه تنها اسمی به ­جا ماند. در این پژوهش، به روش کتابخانه ­ای و به شیوة توصیفی- تحلیلی رابطة خاندان وکیل و اردلان در دورة امان ­الله­ خان بزرگ و علت تیرگی روابط اعضای این دو خاندان با یکدیگر بررسی شده ­است. یافتة پژوهش نشان داده­ است که قدرت ­طلبی خاندان وکیل و تضاد منافع آنان با خاندان اردلان از عوامل مهم اختلاف­ میان آنان و تضعیف موقعیت خاندان وکیل در دستگاه قدرت امان ­الله ­خان اردلان بوده ­است.

کلیدواژه‌ها

• خاندان اردلان
• خاندان وکیل
• امان‌الله‌خان بزرگ
• فتحعلی‌بیگ وکیل

موضوعات

• تاریخ تحولات ایران بعد از اسلام

عنوان مقاله [English]

Relations Between the Two Kurdish Houses of Vakil and Ardalan from 1779 to 1803

نویسندگان [English]

• Jahanbakhsh Savagheb ¹
• Parastoo Mozafari ²
• Elham Omidifard ³

¹ Professor in Department of History, Lorestan University

² PhD Candidate, History of Islamic Iran, Lorestan University

³ M.A. in History of Islamic Iran, Lorestan University

چکیده [English]

In the political history of BaniArsalan's Government in Kurdistan, many families were influential in the power structure. According to local sources, some dynasties were so influential that the governor of Ardalan became a puppet after a while and acted as their representative in the government. From 1779 to 1803, the house of Vakils was the most powerful Kurdish family in the region, and they had an increasingly significant control over the political power as well as the social and economic structures in Kurdistan. This led to the weakening of the Ardalan’s power. However, the influence of Vakils came to an end during the reign of Amanollah Khan the Great. In a descriptive-analytical manner, and by means of library sources, the present study deals with the relations between the Vakil and the Ardalan houses during the reign of Amanollah Khan the Great, and it focuses on the causes of tense relations between these two. Findings show that the aspirations of the Vakils to have more power and more influence led to a clash of interest between the two houses, and that the differences between them led to the weakening of the Vakils in a way that they lost ground in the power machinery of Amanollah Khan Ardalan.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Ardalan House
• Vakil House
• Amanollah Khan the Great
• FathAli Beig Vakil