نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

• مهدی رفعتی پناه مهر آبادی

دکترای تاریخ ایران دوره اسلامی،دانشگاه شهید بهشتی، ایران، تهران

چکیده

از زمان تنظیم برنامه­های عمرانی یکی از اهداف اصلی این برنامه­ها توسعه کشاورزی ایران و افزودن بر سطح زیر کشت اراضی بود. به این منظور طرح­های مختلف آبیاری به اجرا درآمد و توجه به آب‌های زیرزمینی به علت صرفة اقتصادی آن‌ها شکل ویژه‌ای به خود گرفت. در این دوران دولت با اختصاص اعتبارات و وام‌های مختلف کوشید از آب‌های زیرزمینی بهره‌برداری بهتری کند و سیاست مشخصی را جهت حفر چاه­های عمیق و نیمه‌عمیق به مرحله اجرا درآورد. در این پژوهش سعی بر آن است تا با واکاوی این سیاست به تأثیر سیاست­های کشاورزی دولت بر بهره‌برداری از منابع آب‌های زیرزمینی پرداخته و نشان داده شود که به دلیل اجرای الگوی توسعه ناپایدار و سیطره نگاه ابزاری به منابع طبیعی و نیز توجه به صرفه اقتصادی منابع آب زیرزمینی، این سیاست­ها بدون در نظر گرفتنِ توان واقعی آب‌های زیرزمینی به اجرا درآمد و همین امر منجر به پایین رفتن سطح این منبع گردید. همچنین از آنجا که دولت صرفاً جنبه اقتصادی و ابزاری منابع آب را جهت توسعه کشاورزی و رشد اقتصادی در نظر داشت، اجرای این سیاست هرگز متوقف نگردید و تا امروز ادامه یافته است.
 
 

کلیدواژه‌ها

• پهلوی دوم
• سیاست­های کشاورزی
• بحران آب‌های زیرزمینی
• برنامه‌های عمرانی
• توسعه ناپایدار

موضوعات

• تاریخ تحولات ایران بعد از اسلام

عنوان مقاله [English]

The Impact of Agricultural Policies of Iran’s State on the Use of Groundwater through Developmental Programs (1984-1978)

نویسنده [English]

• Mahdi Rafatipanah Mehrabadi

PhD in Islamic History of Iran, Shahid Beheshti University, Iran, Tehran

چکیده [English]

Since the generating the developmental programs, one of the main goals of them was the agricultural expansion of Iran, and increase in lands of cultivation. For this purpose, different irrigation projects were carried out and groundwater for economical efficiency was evaluated. In this period, the government by the appropriation of funding and various loans, tried to exploit groundwater more and conducted the specific policies for the sake of drilling deep and shallow wells. This research intends to analyze the impacts of agricultural policies of government on exploitation of groundwater resources and to be indicated that, since the performing the format of unsustainable development and the domination of instrumental look toward the natural resources and the attention to the economical efficiency of groundwater resources. These policies conducted without the true consideration of the volume of groundwater and therefore, decreased the amount of these resources. Since the government considered the economical and instrumental aspects of water resources for agricultural and economic  development, performing this policy never stop and have been continued till now.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Second Pahlavi
• Agricultural Policies
• Groundwater Crisis
• Developmental Process
• Unsustainable Development