نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

• پرویز حسین طلایی

استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

زمانی که در قرن اول پیش از میلاد (ح 92 ق.م) ایران و روم دو قدرت عصر باستان، با یکدیگر هم‌مرز شدند، درگیری و تنش‌هایی را با هم آغاز کردند که تا انقراض ساسانیان و ورود اعراب مسلمان همچنان ادامه داشت. شهرهای مرزی، از جمله شهر آرتاشاد، نقش مهمی را در این درگیری‌‌‌‌ها ایفا کرده‌اند. بنابراین این پژوهش با توجه به اهمیت موضوع بر آن است تا ساخت و کارکرد شهر مرزی آرتاشاد را مورد واکاوی قرار دهد.                
یافته‌های این تحقیق که با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی براساس گردآوری منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته است، نشان می‌دهد که شهر آرتاشاد توسط آرتاشس پادشاه ارمنستان در قرن دوم پیش از میلاد (ح سال 176 ق.م) ساخته شده است. این شهر که از ساخت مستحکمی برخوردار بوده، از جنبه‌های ژئوپلیتیکی، سیاسی و نظامی و همچنین اقتصادی و تجاری برای ایران و روم حائز اهمیت بوده است؛ چنان‌که هرکدام از این قدرت‌‌‌‌ها درصدد تسلط بر این شهر مهم بودند. دستیابی به این شهر کلید فتح ارمنستان بود و دو قدرت باستانی با تصرف این شهر می‌توانستند از آن‌جا به مانند استراحتگاهایی برای لشکرکشی‌ها، زرادخانه‌‌‌‌ها استفاده کنند و سرزمین‌های یکدیگر را مورد تعرّض قرار دهند. از حیث اقتصادی و تجاری نیز تصرف آرتاشاد، که یکی از مراکز گمرکی میان دو امپراتوری مطرح بود، به منزله دستیابی به سود سرشار مالی در این شهر مرزی به شمار می‌رفت.  

کلیدواژه‌ها

• ساخت
• کارکرد
• آرتاشاد
• ایران
• روم
• ساسانی

موضوعات

• تاریخ تحولات ایران باستان

عنوان مقاله [English]

The Structure and Function of the Border Town of Artashad in the Relations between Rome and Persia in the Sassanid Era

نویسنده [English]

• Parviz Hossein Talaee

Assistant Professor , Department of History, Shahid Bahonar University of Kerman

چکیده [English]

Since their first battle in the first century BC (96 BC), the two ancient powers of Persia and Rome engaged in struggles and conflicts that lasted up until the decline of the Sassanid dynasty and the invasion of the Muslim Arabs. Border cities such as Artashad had a major role in these conflicts. Therefore, considering the importance of the subject, the present study attempted to examine the construct and functions of the border city of Artashad.
Employing the descriptive-analytic research approach and based on library resources, it was found out that the city of Artashad was founded by Artashes the king of Armenia in the second century BC (c. 176 BC). This city had a solid structure and was also equally attractive for Persia and Rome because of its geopolitical, political, military, and economic and trade aspects. Therefore, each power sought to gain control over this important city. Overcoming this city meant the key to Armenia. By conquering this city, the two ancient powers could use it as a resting place for their armies and for storing their arsenal to the end of invading the other. Capturing Artashad as one of the trade centers was also important for the either empire and it meant reaching abundant financial gain from this border city.

کلیدواژه‌ها [English]

• Construct
• Function
• Artashad
• Persia
• Rome
• Sassanid