نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد
2 دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ تشیع
چکیده
صدور حکم عزل معاویه از استانداری شام، یکی از عمده ترین اقدامات امام علی در عرصه اصلاحات سیاسی بود که پیامدهای ناخواسته ای را به همراه آورد. معاویه که شام را اقطاع و تیول خود می دانست، نه تنها به رأی امام تمکین نکرد،که از بیعت با آن حضرت نیز خودداری ورزید. تمرد او در برابر خلیفه مسلمین، روابط میان شام و عراق را تیره کرد. در چنین شرایطی، معاویه با اتخاذ کدام راهبرد توانست در برابر امام مقاومت کند و ورق را به سود خود برگرداند ؟ یافته های این پژوهش – که مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی است – نشان می دهد که او به توصیه مشاوران خود، عمرو بن عاص را که یکی از داهیان عرب بود به خدمت گرفت تا از کاردانی و موقع شناسی او به سود خود بهره برداری کند. پیمان راهبردی که میان آنها در بیت المقدس منعقد شد،حاکی از یک معامله سیاسی بود که طی آن عمرو بن عاص با دریافت وعده استانداری مصر، متعهد شد تا معاویه را در رسیدن به اهداف مورد نظر، در رویارویی با امام علی، یاری رساند. عملیاتی شدن این پیمان، نشان داد که برای نخستین بار در تاریخ اسلام،خدعه و نیرنگ به مثابه ابزاری برای رسیدن به قدرت و حکومت مورد بهره برداری قرار گرفت و بعدها توالی فاسدی را به همراه آورد و خلافت اسلامی را تا مرتبه سلطنت فرو کاست و منش و روش اکاسره و قیاصره را در قالبی نوین بازتولید کرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Strategic Treaty Between Muawiya and Amr b. Ās
نویسندگان [English]
- Ali Nazemianfard 1
- Yasamin Hatam al-Ebrahimi 2
1 Associated Professor, Department of History, Ferdowsi University of Mashhad
2 M.A. Student of Shiite History, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
One of the Main actions of Imam Ali (AS) In the political sphere was the depose of Muawiya from the governorship of Syria, which followed by unintended aftermaths. Muawiya who considered Syria as his fief, not only rejected the order of Imam but also refused to swear allegiance to him. His disobedience towards the muslim Caliph disturbed the relations between Iraq and Syria. In this circumstance, which strategy was adopted by Muawiya in the opposite of Imam Ali (AS)? How could he change the situation to his advantage?
The findings of the current study – which is under the descriptive & analytic method- show that the treaty between Muawiya and Amr b. Ās was a political bargaining, in which Amr b. Ās received the promise of rulership on Egypt in lieu of aid to Muawiya in the opposite of Imam Ali (AS).
The applying mentioned treaty showed that ruse and trickery was used as instruments for obtaining power and rulership in the Islamic history. This method was followed by evil aftermaths and finally reduced the Islamic Caliphate to Monarchy and regenerated the Khosrows and Caesars’ manners in a new form.
کلیدواژه‌ها [English]
- ImamAli
- Muawiya
- Amr b. Ās
- Strategic treaty
- Uthman murder
- arbitration
)