نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• محمود عرب اسماعیلی ¹
• حسن زندیه ²
• محمد امیر شیخ نوری ³
• محمد رستمی ⁴

¹ دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور

² عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران

³ عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه الزهرا

⁴ عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه پیام نور نجف آباد

چکیده

چکیده: موقعیت استراتژیک جزایر سه گانه در دهانه ورودی خلیج فارس موجب اهمیت این جزایر در حیات اجتماعی ساکنین خلیج فارس بوده است. پذیرش حاکمیت ایران به جزایر سه گانه به واسطه بروز رقابت های سیاسی و اقتصادی به رد حاکمیت ایران در 1903م/1320ه منتهی گردید که خود نقطه آغازین مساله جزایر سه گانه بود. مساله جزایر به واسطه تحولات بعدی در سطح منطقه و تحولات بین المللی ادامه یافت تا آنکه در سال 1971م.1350ش، طبق قراردادی رسمی حل و فصل شد. اما با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و در ادامه بروز جنگ ایرانو عراق، به واسطه بروز تحولات جدید در منطقه، مساله جزایر سه گانه با ابعادی متفاوت، تجدید شد. از آنجایی که ارائه راهکارهایی در جهت حل و فصل مسائل تاریخی، مهمترین و اولین گام در راه ایجاد یک تفاهم میان کشورهای ساحلی خلیج فارس است، مساله جزایر سه گانه به عنوان یک نمونه بارز نیاز به بررسی ابعاد تاریخی و ریشه یابی علل بستر ساز دارد. سوال اصلی تحقیق این است که با وجود حل مساله جزایر سه گانه در دوران پهلوی، موضوع در دوران جنگ ایران و عراق به واسطه چه عواملی تجدید شد؟ فرض غالب بر این است که با توجه به تجربه های تاریخی در زمینه نقش اینگونه مسائل در تفاهم میان کشورهای ساحلی خلیج فارس، این مساله را باید در فرایندی چند بعدی ناشی از تحولات داخلی ایران و تاثیرات جنگ هشت ساله در خلیج فارس جستجو کرد.

کلیدواژه‌ها

• خلیج فارس
• جنگ ایران و عراق
• جزایر سه گانه
• تجدید مساله

عنوان مقاله [English]

The effect of renewed war between Iran and Iraq on the issue of the three islands in 1371/1992

نویسندگان [English]

• Mahmood Arab Esmaeli ¹
• Hasan Zandiyehh ²
• Mohammadamir Sheikhnori ³
• Mohammad Rostami ⁴

¹ PhD student in the history of Islamic Iran, Payame Noor University Graduate School

² Member of the faculty of the Department of History, University of Tehran

³ Member of the faculty of Alzahra University History Department

⁴ Member of the faculty of the Department of History, Payame Noor University, Najafabad

چکیده [English]

Review: The strategic position of the three islands in the Persian Gulf entrance leads to the importance of the social life of the inhabitants of the islands in the Persian Gulf. Acceptance of the sovereignty of the three islands because of political and economic competition to reject the rule of Iran in 1903 CE / 1320 which led the starting point was the issue of the three islands. Islands issue by subsequent developments in the region and international developments continued until the year 1971 was 0.1350, according to official contract was settled. But the victory of the Islamic Revolution and the Iran-Iraq war continued, discontinued due to new developments in the region, the issue of the three islands with different dimensions, was renewed. Because strategies for resolving historical issues, the most important and the first step in creating an understanding among the Persian Gulf littoral states, the issue of the three islands as a good example of the need to consider historical dimensions and root causes of hospitalization maker . The main research question is that there are three islands in the Pahlavi era of problem solving issue during the Iran-Iraq war was renewed by what? The prevailing assumption is that given the historical experience in understanding the role of these issues among the countries of the Persian Gulf, this problem should be multidimensional process caused by internal developments in Iran and the influence in the Persian Gulf eight-year war searched.

کلیدواژه‌ها [English]

• Persian Gulf
• Iran-Iraq War
• islands
• renewal problem