نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشدتاریخ ایران باستان دانشگاه فردوسی مشهد
2 دانشیار تاریخ ایران باستان دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
اردشیر بابکان در سال 224م با غلبه بر اردوان پنجم اشکانی توانست شاهنشاهی جدیدی را در تاریخ ایران پایه‌گذاری کند. سلسله ساسانیان به تدریج توانست پادشاهی عظیمی را تشکیل دهد که لازمه اداره چنین پادشاهی بزرگی داشتن نظام اداری توانمندومنسجم بود که در رأس آن صاحب منصبان مختلفی حضور داشتند. یکی از آن مناصب عنوان دبیری بودکه از جایگاه ممتازی در این دوره برخوردار بوده است. در رأس، این دبیران، ایران دبیربد حضور داشت که در ارتباط مستقیمی با شاهنشاه بود و در وقایع سیاسی روزگار نقش عمده‌ای ایفا می‌کرد و دیگر دبیران را تحت‌نظارت خود داشت. هرچند تاکنون در رابطه با مناصب مختلف دوره ساسانی بحث‌هایی انجام شده است اما تاکنون پژوهشی مستقل و جامع در رابطه با دبیران دوره ساسانی انجام نشده است، لذا در این پژوهش سعی شده ضمن ریشه‌شناسی واژه دبیر به منصب دبیری در دوره ساسانی با استفاده از روش تاریخی ـ توصیفی تحلیلی پرداخته شود و جایگاه وظایف و هم‌چنین نحوه انتخاب دبیران و طبقات گوناگون آن مورد بررسی قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Dabiri (secretary) position during the Sasanian
نویسندگان [English]
- Maryam Moradi 1
- Mohammadtaghi Imanpour 2
1 MA Student of History of Ancient Iran, Ferdowsi University of Mashhad
2 Associated Professor of History of Ancient Iran, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
Ardashr Babkan after defeating Artaban the fifth, established new empire. Sasanian gradually form a great empire which for organization of such great empire it was necessary they have new and strong administration. One of those administrator which had high position was title of Dabiri (Secretary) and had important rule in the Royal court . At top this position was Dabir-Bod who directly was in contact with the King and supervises over other Dabirs and play crucial rule in administration system. Though some work has done about administration system of Sasanian, but no single research had been devoted specially to position of Dabiri in this period, thus in this paper it has been tried to examine the position of Dabiri during Sasanian based on old texts and using historical and analytical method of research. For this purpose the root of this word will be identified and then position of Dabiri and its duty in this period will be investigated.
کلیدواژه‌ها [English]
- Sasanian
- Dabiri Position
- Iran Dabir-bod
- Dabiran hierarchy
)