نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• الهه پنجه باشی ¹
• فرشته ابراهیمی ²

¹ دانشیار گروه نقاشی دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

² دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا ، تهران، ایران

چکیده

سنگ مقبره هفت قلم متعلق به شاهزاده قریب میرزا است که در سال 902 ه. ق، حکاکی این اثر به مدت هفت سال در هفت مرحله اجرا شده است. در ابتدا استاد شمس الدین آن را به شکل صندوق و بعد آن را به روش صاف‌کاری اصلاح نموده و در مرحله سوم داخل محفظه را خالی نموده و در سه قلم دیگر سنگ را به نقوش گیاهی و اسلیمی تزئین نموده ‌است؛ در مرحله آخر آن را تحریر، صاف‌ و سمباده‌کاری نموده است. هدف پژوهش شناخت نمادین نقش‌مایه‌های گیاهی و دهان‌اژدری در این سنگ قبر نفیس متعلق به دوره هرات است که براساس مستندات اثر هنرمندان شمس الدین هروی و کمال الدین بهزاد بوده است. دراین پژوهش سعی می‌شود جنبه نمادین و ارتباط به مرگ زود هنگام شاهزاده قریب میرزا مورد بررسی قرار گیرد .سوال پژوهش به این شرح است، نقش‌مایه گیاهی و دهان اژدری در هفت قلم در مزار شاهزاده قریب میرزا دارای چه وجه نمادینی بوده و دارای چه ویژگی‌هایی است؟ روش تحقیق از نوع کیفی و به روش توصیفی- تحلیلی است، جامعه آماری پژوهش سنگ مقبره شاهزاده قریب میرزا است. در اخیر نتیجه گرفته می‌شود که نقش‌مایه های متعدد دهان‌اژدری و گلبرگ‌های آن به صورت نمادین بوده و فضای پرکار و گلبرگ های متعدد به صاحب مقبره و مرگ او در زمان جوانی اشاره دارد. با توجه به موارد فوق مشخص می شود این نقش مایه به صورت کاملا نمادین برای شاهزاده قریب میرزا صاحب سنگ قبر طراحی شده است.

کلیدواژه‌ها

• هرات
• سنگ
• شاهزاده قریب میرزا
• هفت قلم
• دهان اژدری

موضوعات

• تاریخ تحولات ایران باستان

عنوان مقاله [English]

A study of the symbolic analysis of the motif of a torpedo mouth in the Haft Qalam tombstone of Prince Gharib Mirza (902 AH)

نویسندگان [English]

• Elaheh Panjehbashi ¹
• Fereshte Ebrahimy ²

¹ Associate Professor of Painting Department of Painting, Faculty of Art Alzahra University Tehran, Iran

² PhD student in Art Research, Faculty of Art, Alzahra University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Haft Qalam's tombstone belongs to Prince Gharib Mirza, who died in 902 AH. The engraving of this work has been carried out for seven years in seven stages. At first, Master Shamsuddin modified it in the form of a box, and then it was modified by smoothing method, and in the third stage, he emptied the inside of the chamber, and in the other three pens, he decorated the stone with plant and slime motifs. In the last stage, he wrote, smoothed and sanded it. The aim of the research is to identify the symbolic motifs of plants and the mouth of a tortoise in this exquisite tombstone belonging to the Herat period, which was based on the documentation of the works of artists Shamsuddin Heravi and Kamaluddin Behzad. In this research, it is tried to investigate the symbolic aspect and the connection to the early death of Prince Gharib Mirza. The question of the research is as follows, what is the symbolic aspect of the plant motif and the mouth of Torpedo in Haft Qalam in the tomb of Prince Gharib Mirza and what are its characteristics? The research method is qualitative and descriptive-analytical, the statistical population of the research is the tombstone of Prince Gharib Mirza. Recently, it has been concluded that the numerous motifs of the mouth of Torghada and its petals are symbolic and the abundant space and numerous petals refer to the owner of the tomb and his death at a young age.

کلیدواژه‌ها [English]

• Herat
• Stone
• Prince Gharib Mirza
• Haft Qalam
• Dahan Torghadi