نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه ایران شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه میبد، یزد، ایران
چکیده
شیخ محمد منشادی از شخصیت‌های کمتر شناخته شده عصر پرفراز و فرود محمدشاه و ناصرالدین‌شاه قاجار است. دوران معاصر او در کنار اندیشه‌های صوفیانه شاهد پیداش فرقه‌ها و جریان‌های شیخی‌گری، بابی‌گری، ازلی‌گری و بهاییت بود که جامعه شیعی ایران را به چالش کشیدند. آنچه که بیش از پیش به این نگرش‌ها تنوع می بخشید شکل‌گیری تدریجی جریانات فکری و اجتماعی متاثر از مدنیت نوین غربی بود. منشادی درمعرض نگرش های مختلف بوده و بر این اساس گذشته از آنکه به عنوان ازلی یا بهایی معرفی شده از تاثیرات او بر شخصیت های موثر در انقلاب مشروطیت نیزصحبت به میان آمده است .برپایه این توضیحات نوشتار پیش رو می‌کوشد با رویکرد توصیفی– تبیینی با مروری بر فضای زمانه منشادی نگرش مذهبی، فکری و تاثیراتش یر نخبگان مشروطیت را به عنوان مساله اصلی پژوهش واکاوی نماید. یافته‌های تحقیق نگرش صوفیانه منشادی را تایید می‌کند اما اتهامات مبنی برازلی‌گری یا بهایی بودن او دست کم بر پایه مستندات موجود قابل اثبات نیست. همچنین افکار و بخصوص سبک خطابه‌ها، موعظه‌های اعتراضی و انتقادی او به عنوان یک الگوی موثر از سوی چهره‌های اثرگذار انقلاب مشروطیت جهت بسیج توده های مردم مورد توجه قرارگرفت.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
A Reflection on the Intellectual and Religious Attitudes of Sheikh Mohammad Manshadi (1302 AH)
نویسنده [English]
- Mansour Tarafdari
Associated Professor , Department of Iranology, Faculty of Humanities, University of Meybod, Yazd, Iran
چکیده [English]
Sheikh Mohammad Manshadi is one of the lesser-known figures of the heyday of Mohammad Shah and Naser al-Din Shah Qajar. His contemporary era, along with Sufi ideas, witnessed the emergence of sects and movements of Sheikhism, Babiism, Azaliism, and Baha’ism, which challenged the Shiite society of Iran. What further diversified these attitudes was the gradual formation of intellectual and social movements influenced by modern Western civilization. Manshadi was exposed to different attitudes, and accordingly, in addition to being introduced as an Azali or a Baha’i, his influence on influential figures in the Constitutional Revolution has also been discussed. Based on these explanations, the following article attempts to analyze Manshadi’s religious and intellectual attitude and his influence on the Constitutional elites as the main research issue, using a descriptive-explanatory approach with a review of the atmosphere of his time. The research findings confirm Manshadi's Sufi outlook, but the accusations that he was a Azaligari or Baha'i cannot be proven, at least based on the available documents. Also, his thoughts and especially the style of his sermons, protest and critical sermons were considered as an effective model by influential figures of the Constitutional Revolution to mobilize the masses of the people.
کلیدواژه‌ها [English]
- Sheikh Mohammad Manshadi
- Azaligarism
- Baha'iism
- sermon
- constitutionalism
)