نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان

2 استادیار تاریخ دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

گسترش فتوحات مسلمانان در سرزمین‌های خارج از عربستان پس از رحلت پیامبر(ص) مسئله جدیدی به نام نومسلمانان غیرعرب در جامعه اسلامی پدید آورد.عصبیت خونی و قبیله‌ای که برآمده از بن‌مایه‌های جامعه عربی بود، با آموزه‌های پیامبر(ص) تضعیف شد؛ اما پس از رحلت ایشان، با برپایی خلافت قبیله‌ای برمبنای «الائمه من قریش» و تقسیم بیت‌المال بر اساس نسب و قبیله، دوباره احیا شد و با حمایت اولیای امور و تمایل اعراب و ظهور اشرافیت جدید تشدید شد.این عصبیت باعث بروز تفاخرات قومی در جامعه با تکیه بر عربیت و تحقیر ملل مفتوحه با عنوان عجم و موالی و عبید شد و به اهمال در رعایت حقوق انسانی- اسلامی انجامید.با خلافت علی‌ابن طالب و اتخاذ رفتارهای اجتماعی- سیاسی برمبنای سنت‌های نبوی و در رأس آن اهتمام در جهت عدالت اجتماعی و تحقق حقوق انسانی و اسلامی و تکیه بر توازن و اهتمام به رفع مظالم، گفتمان دیگری در عرصه رفتار اجتماعی – سیاسی حکومت اسلامی نسبت به موالی گشوده شد.این پژوهش با اتخاذ رویکرد تحلیلی- تاریخی بر مبنای شناخت علل و عوامل و مبانی در پیش گرفتن چنین رفتاری از سوی علی (ع)، درصدد است به تغییر وضعیت موالی در مقایسه با عصر خلفای پیشین بپردازد و نشان دهد که علی(ع) در دوره کوتاه خلافتش برای دگرگونی سنت‌های ناصواب درباره غیرعرب و موالی چه اقداماتی انجام داد.این پژوهش علاوه بر آگاهی‌بخشی تاریخی در تبیین رفتار اجتماعی و سیاسی امام با غیرعرب و موالی، در تغییر نگرش ما نسبت به رعایت حقوق انسانی و اجتماعی انسان‌ها و اقلیت‌ها نیز مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Freedmen in Imam Ali’s (Peace be upon him) Caliphate Studying Imam Ali’s (Peace be upon him) Essentials of Ethology on Freedmen

نویسندگان [English]

  • Seyed Alaeddin Shahrokhi 1
  • Ruhollah Bahrami 2

1 Assistant Professor of History Department, Lorestan University

2 Assistant Professor of History, Razi University of Kermanshah

چکیده [English]

    Expansion of Muslims' conquests to the territories out of the Arabian Peninsula after Prophet’s death raised a new issue known as non Arab new-Muslims in Islamic society. Racial and tribal fanaticism, which had been deeply rooted in Arabian society, was weakened by Prophet’s teachings and training but after his death and by establishing tribal caliphate according to “Leaders from Quraish” and dividing common property according to relationship and tribe, it was again revived and aggravated with support of authorities, tendency of Arabs and raise of new aristocracy. Consequently, it led to tribal snobbery in society by leaning on being Arab, humiliating conquered nations by naming them as Adjam (non-Arab or dumb) and freedmen, and neglecting to observe their human-Islamic rights.
Imam Ali’s (peace be upon him) caliphate stopped this approach; adopting social-political treatments according to Practices of the Prophet and above all, endeavoring for social justice and establishing human and Islamic rights based on equality and making efforts to remedy injustice opened another dialogue in the field of Islamic caliphate’s treatment toward freedmen. By adopting an analytical-historical approach, this study seeks to be acquainted with Imam Ali’s (Peace be upon him) essentials of ethologic and his manner in behaving towards Freedmen and to answer this question that how Imam Ali’s method for dialogue with freedmen in comparison with the previous Caliphs was different. Furthermore, what did Imam Ali (Peace be upon him) do to revolutionize the false traditions about freedmen during his short-term caliphate? Lastly, what were his essentials and basic ideas in adopting these kinds of treatments? Carrying out this study will result in historical awareness about human and minority rights.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islam
  • Caliphate
  • Imam Ali (peace be upon him
  • freedmen
  • non-Arab
  • ethology