نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

2 کارشناس ارشد تاریخ

چکیده

در فاصله هجوم مغولان و فروپاشی خلافت بغداد تا ظهور حکومت صفوی، همچنان‌که سازمان سیاسی، ماهیت و شکل ساختاری پیشین خود را ازدست داد، مذهب رسمی این دستگاه نیز دچار بحران عمیقی شد و در پروسه‌ای نوین، نفوذ آن به‌لحاظ پدیدایی بستری جدید، هم در گستره اجتماعی و هم سیاسی کاهش یافت. در تقابل با مذهب تسنن، به‌تدریج تشیع و نحله‌های تصوف مجال رشد یافتند و از نفوذ اجتماعی گسترده‌ای بهره‌مند شدند و بر همین اساس، توانستند بر تصمیم‌گیری‌های سیاسی قدرت‌های‌ مسلط نیز تأثیرگذار باشند. علاوه‌بر این، نیاز به مشروعیت برای تداوم تسلط، حکومتگران را با بزرگان متصوفه و اندیشه تشیع پیوند داد. در همین جهت، رویکرد‌های مذهبی حکومتگران ترکمان قراقویونلو و آق‌قویونلو، متأثر از حفظ منافع سیاسی و اقتصادی ایشان، شکل گرفت. در این مقاله، برمبنای این پرسش که چه رابطه‌ای میان شرایط مذهبی قرن نهم/ پانزدهم و رویکردهای مذهبی ترکمانان حکومتگر وجود دارد، تلاش می‌شود اهتمام دو سلسله مذکور به بهره‌گیری از شرایط مذهبی موجود برای کسب مشروعیت و درنتیجه، حفظ و تداوم منافع اقتصادی و سیاسی حاصل از آن، مورد نقد و بررسی قرار گیرد.روشی که این پژوهش از آن بهره گرفته، روش میان‌رشته‌ای و استفاده از چارچوب نظری است که با روش تاریخی، بهره‌گیری از توصیف، مقایسه و تحلیل تلفیق شده است

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Political legitimacy in the religious approaches of the Turkmen rule of Qaraquyunlu and Agha Quyunlu

نویسندگان [English]

  • Nozhat Ahmadi 1
  • Azam Jozani 2

1 Associate Professor, Department of History, University of Isfahan

2 M.A of History

کلیدواژه‌ها [English]

  • قراقویونلو
  • آق‌قویونلو
  • Turkmens
  • Political legitimacy