دوره 34 (1403)
دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)
تعداد مقالات: 444
بررسی چالشها و روشهای متغیر تصویب بودجه در ایران(از مشروطه تا پایان حکومت قاجاریه)
دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 11-30
چکیده
با انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی، انتظار میرفت که با تصویب بودجه بهعنوان مهمترین سند مالی کشور، تحول مثبتی در ساختار مالی ایران نسبت به قبل از مشروطه ایجاد شود. روش تصویب بودجه در قانون اساسی ... بیشترائتلاف شکننده؛ تحلیلی بر پیروزی کاندیدای حزب توده از حوزۀ انتخابیۀ اصفهان در انتخابات مجلس چهاردهم شورای ملی (۱۳۲۲ش/ ۱۹۴۳م)
دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 11-36
چکیده
در پی اشغال ایران بهدستِ متفقین در شهریور ۱۳۲۰ هجری شمسی و با استعفای رضاشاه، انتخابات مجلس چهاردهم در فضایی کاملاً متفاوت برگزار شد. حزب توده در این دوره توانست نمایندگانی را از مناطق عمدتاً شمالی ... بیشترمسلمانان جزیرۀ کرت در دورۀ حاکمیت عثمانی، منشأ و سرنوشت
دوره 33، شماره 59 ، آذر 1402، ، صفحه 11-34
چکیده
جزیرۀ کرت بین سالهای 1080-1054ق/ 1669-1644م بهدست عثمانیها فتح شد. طی مدت نسبتاً کوتاهی بعد از این فتح، جمعیت عظیمی از مسلمانان در جزیره شکل گرفت. مسلمانان که در ابتدا از موقعیت بهتری در مقایسه با مسیحیان ... بیشتربرساخت زن مدرن در گفتمان تجددگرای دورۀ قاجار
دوره 34، شماره 61 ، اردیبهشت 1403، ، صفحه 11-41
چکیده
همزمان با رویارویی ایران با مدرنیتۀ غربی و شکلگیری تقابلات گفتمانی متأثر از آن، بحث زنان، هویت و شرایط زندگی آنها بهعنوان سوژهای مهم مطرح شد و دامنۀ وسیعی از گفتار، پیرامون آنها در این گفتمانها ... بیشترنقش کمپانی هند شرقی انگلیس در تغییر جایگاه سیاسی و اقتصادی ایران در خلیجفارس
دوره 23، شماره 18 ، مرداد 1392، ، صفحه 15-35
چکیده
با اکتشافات جغرافیایی اواخر قرن 15م/9ق ، شرایط حاکم بر خلیجفارس دگرگون شد و ساختارهای پیشین که رونق تجارت و دریانوردی آزاد همراه با تسلط و حاکمیت سیاسی و اقتصادی ایران بر خلیجفارس بود، از میان ... بیشترمادری جدید و آموزش زنان در عصر رضاشاه
دوره 31، شماره 52 ، بهمن 1400، ، صفحه 15-36
چکیده
عصر رضاشاه آغاز دوران مدرن و ایجاد تحولات بنیادین در پهنۀ اجتماعی ایران است. طرح بیداری زنان در این دوره، حیات اجتماعی آنها بهویژه زنان طبقۀ متوسط و بالای شهرنشین را به اشکال مختلف تحت تأثیر قرار داد. ... بیشتراسکندر مقدونی و خاطرۀ تاریخی کورش بزرگ
دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 15-37
چکیده
مورخان اسکندر گزارش دادهاند فاتح مقدونی هنگام گشودن سرزمین های ایرانی، به خاطرۀ کورش بزرگ بنیانگذار شاهنشاهی هخامنشیان، ادای احترام می کرد. اینکه نابود کنندۀ فرمانروایی هخامنشیان هواخواه ... بیشترتبیین وضعیت سلامت کارگران و بهداشت کارخانه ها و تصویب نخستین آیین نامۀ بهداشت کارگران در ایران عصر پهلوی (1304-1332ش)
دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 15-41
چکیده
وقوع انقلاب صنعتی و ماشینی شدن تولید اگرچه از سختی تولید و فشار بر جسم انسان تا حدی کاست، اما ساعات کار طولانی، بهره کشی شدید و خطرات ناشی از کار با ماشین های ناایمن اولیه، سلامتی و زندگی کارگران ... بیشتروضعیت شغلی معلمان زن در عصر رضاشاه
دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402، ، صفحه 15-44
چکیده
تحول در نظام آموزشی عصر رضاشاه ذیل گفتمان دولت مدرن ملی و به تبع آن رشد و گسترش آموزش زنان با هدف تربیت زن و مادر جدید ایرانی، به اشتغال چشمگیر زنان در نظام آموزشی بهویژه به عنوان معلم منجر شد. دربارۀ ... بیشترنام «محمد» پیش از پیامبر(ص)؛ بازبینی انتقادی شواهد و رهیافتی تازه
دوره 33، شماره 60 ، بهمن 1402، ، صفحه 15-34
چکیده
ریشه شناسی نام محمد و پیشینۀ پیشااسلامی آن همواره چالشی برای پژوهشگران بوده و در این باره پرسش هایی مطرح است؛ از جمله آنکه آیا نام محمد برگرفته از نام یا واژه ای غیرعربی بوده؟ و آیا پیش از برآمدن ... بیشترسرعت سفر زمینی در روزگار شاهنشاهی اشکانی (از سده اول قبل از میلاد تا سده سوم میلادی)
دوره 31، شماره 50 ، تیر 1400، ، صفحه 17-44
چکیده
در اسناد تاریخی و روایات مورخان کلاسیک، درباره حرکت چاپارها، سپاهیان و کاروانها در روزگار اشکانیان گزارشهایی دیده میشود که در آن ها زمان شروع حرکت یا پایان یا هر دو بیان شده یا این زمان قابل محاسبه ... بیشترمجمع مسلمانان مجاهد؛ تکاپوهای سیاسی و پایگاه اجتماعی
دوره 21، شماره 9 ، فروردین 1390، ، صفحه 19-46
چکیده
با سقوط حکومت خودکامه رضاشاه، قدرت سیاسی- که تا آن زمان محدود به شخص شاه بود- از حالت تمرکز بیرون آمد و میان نهادهای مختلف تقسیم شد؛ بنابراین در چنین فضایی جریانها و احزاب سیاسی بسیاری تحت تاثیر رویکردهای ... بیشتربررسی نظرات و آرا دربارۀ نقطۀ آغازین پیدایش فرم نمایشی شبیهخوانی
دوره 30، شماره 48 ، دی 1399، ، صفحه 19-42
چکیده
شبیهخوانی یا تعزیه هنر اصیل ایرانی است که به منظور نشر و گسترش فرهنگ و مفاهیم عاشورایی، قرنها پس از واقعۀ عاشورا شکل گرفت. پدیدهای که حاصل تلفیق اندیشه و تفکر ایرانی و آموزههای اسلامی است و از ... بیشترپیامدهای اجتماعی قحطیهای عصر ناصری
دوره 20، شماره 7 ، آبان 1389، ، صفحه 21-43
چکیده
در عصر ناصری قحطیهای مکرری در ایران رخ داد که هر بار فجایع ناگواری به همراه داشت.با بروز قحطیها، اوضاع جامعه دچار آشفتگی، بینظمی و هرجومرج میشد و پدیدههایی مانند تقلب و دزدی و راهزنی گسترش مییافت؛ ... بیشترتاریخ چشمپزشکی مسلمانان تا قرن پنجم هجری
دوره 21، شماره 12 ، بهمن 1390، ، صفحه 23-49
چکیده
پزشکان مسلمان در مسیر شناخت و درمان بیماریهای چشم همت فراوان گماشتند. آنان در گام اول به مطالعه، بررسی و ترجمه کتب و مقالات چشمپزشکی متعلق به تمدنهای دیگر نظیر یونانی، سریانی، هندی، ایرانی و غیره ... بیشترزمینههای مداخله نظامی دولت پهلوی دوم در بحران ظفار (1351- 1357 ش.)
دوره 22، شماره 13 ، خرداد 1391، ، صفحه 23-47
چکیده
دولت شاهنشاهی پهلوی دوم از ابتدای دهه پنجاه ش./ هفتاد م. بهمنظور سرکوب جنبش آزادیبخش ظفار، با اعزام مستقیم بیش از 3 هزار نفر از نیروهای مسلح ایران که بهتدریج تا 10 هزار نفر افزایش یافت، سلسلهنبردهایی ... بیشترورود کاسیها به میانرودان و پیامدهای آن
دوره 22، شماره 16 ، بهمن 1391، ، صفحه 23-46
چکیده
بیشتر پژوهندگان عقیده دارند که کوههای زاگرس و منطقه لرستان امروزی، خاستگاه آغازین و زیستگاه مردمانی بوده است که در تاریخ جهان باستان «کاسی یا کشّو»خوانده میشدهاند.آنها در نیمه دوم هزاره ... بیشترترکمن ها و بردگیِ ایرانیان در عصر قاجار
دوره 19، شماره 2 ، تیر 1388، ، صفحه 24-46
چکیده
در طول سلطنت قاجارها، غارت و چپاول و در نتیجه اسارت تعداد زیادی از ایرانی ها بویژه ساکنان مناطق مرزی شمال شرقی به دست ترکمن ها، همواره برای ایرانیان مشکل ساز بود. اگرچه مزاحمت ها و تجاوزات ترکمنان در مناطق ... بیشترشهر واحههای سغد
دوره 20، شماره 5 ، فروردین 1389، ، صفحه 25-56
چکیده
سرزمین سغد، از پیشگامان ساخت و رشد و بالندگی شهر در پهنه تمدن ایرانی است.نام سغد ریشه در معنای سکونتگاه و شهر دارد.ساکن سغد جزو نخستین شهرنشینان و کنارههای رود سغد(زرافشان) بهترین جایگاه از نظر طبیعت ... بیشتراندیشه بازیابی امپراطوری هخامنشی در میان ساسانیان و نقش اشکانیان در این انتقال
دوره 23، شماره 17 ، فروردین 1392، ، صفحه 25-45
چکیده
نخستین شاهان حکومت ساسانی اندیشه احیای امپراطوری هخامنشی را همچون ابزاری برای کسب مشروعیت، توجیه حاکمیت و تثبیت قدرت سیاسی خویش به کار گرفتند. با استفاده از این اندیشه و تفکر شاهان ساسانی با معرفی خود ... بیشترملکم و نقش آفرینی در تنظیمات عثمانی
دوره 24، شماره 24 ، اسفند 1393، ، صفحه 25-40
چکیده
میرزا ملکم خان ناظمالدوله، اندیشمند و سیاستمدار مشهور ایران در قرن نوزدهم، حدود ده سال در عثمانی دورهی تنظیمات، اقامت کرد و با مردان مهم تنظیمات و مشروطهی اول عثمانی، مانند فؤاد پاشا، عالی پاشا ... بیشترجابه جایی کانونهای تجاری خلیجفارس و دریای عمان در سدههای هفت و هشت هجری
دوره 20، شماره 6 ، تیر 1389، ، صفحه 27-53
چکیده
همزمان با هجوم مغول، کرانههای خلیجفارس و دریای عمان تحت حاکمیت اتابکان و امرای محلی قرار داشت. اتابکان با پذیرش یساولی، پرداخت خراج و اتخاذ سیاست سازش، مانع تهاجم سپاهیان مغول به سرزمینهای جنوبی ... بیشترکردهای فارس و زمینههای شکلگیری سلسله ملوک شبانکاره
دوره 19، شماره 1 ، فروردین 1388، ، صفحه 27-47
چکیده
کردهای فارس صحراگردانی بودند که پیش از ظهور اسلام و در قرون اولیه اسلامی در فارس حضوری تاثیرگذار داشتند.در حدود اواسط قرن پنجم ه.ق با رهبری فضلویه چند طایفه از کردهای فارس با هم متحد شدند و تشکلی را با ... بیشترتولیت بقعهی شیخ صفیالدین اردبیلی در دوره حکومت صفویان
دوره 19، شماره 3 ، آبان 1388، ، صفحه 27-47
چکیده
بقعهی شیخ صفیالدین اردبیلی یکی از مکانهای مذهبی و زیارتی مهم در دوران حکومت صفوی به شمار میرفت.امور مربوط به این بقعه تا پیش از تأسیس حکومت صفوی اغلب مستقیماً توسط شیوخی که رهبری طریقت صفوی را بر ... بیشترخاستگاههای اقتدار و مقبولیت اجتماعی سلسله آل اینجو(725- 754 هـ ق.)
دوره 20، شماره 8 ، بهمن 1389، ، صفحه 29-53