دوره 34 (1403)
دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)

تأثیر فتوحات اسلامی و سیاست های مالی تازیان مسلمان بر کشاورزی خوزستان
تأثیر فتوحات اسلامی و سیاست های مالی تازیان مسلمان بر کشاورزی خوزستان

علی بحرانی پور؛ علی لجم اورک مرادی؛ فرشید جعفری

دوره 25، شماره 27 ، آذر 1394، ، صفحه 5-33

https://doi.org/10.22051/hii.2015.2112

چکیده
  استان خوزستان از دیرباز به دلیل وجود رودخانه‌های پر آب و زمین‌های پست و جلگه‌ای، یکی از مستعدترین نواحی ایران از نظر کشاورزی بوده است. با توجه به این بستر مناسب، از دیرباز کشاورزی در این منطقه رواج داشته ...  بیشتر
شورش هُورآمان در عصر ناصرالدین‌شاه قاجار (1284 - 1286ق)
شورش هُورآمان در عصر ناصرالدین‌شاه قاجار (1284 - 1286ق)

مظهر ادوای؛ هادی وکیلی

دوره 25، شماره 28 ، اسفند 1394، ، صفحه 5-39

https://doi.org/10.22051/hii.2016.2213

چکیده
  چکیده ناحیۀ هورامان در غرب کردستان از سدۀ 4ق تا پایان سدۀ 12ق توسط حُکام محلی این ناحیه و تحت نظارت مستقیم حکومت‌ مرکزی ایران اداره می‌شده است. با شروع سدۀ 13ق شاهان قاجار بی‌توجه به این مسألۀ و همچنین ...  بیشتر
اصلاح نظام اداری ایران در عصر قاجار با تاکید بر قانون استخدام کشوری
اصلاح نظام اداری ایران در عصر قاجار با تاکید بر قانون استخدام کشوری

علی جعفری؛ مرتضی دهقان نژاد؛ فریدون اله یاری

دوره 26، شماره 29 ، خرداد 1395، ، صفحه 5-38

https://doi.org/10.22051/hii.2016.2224

چکیده
  در طول تاریخِ چند هزار ساله ایران، نظام اداری کشور تابع نظم و ترتیب خاصی نبود و بسیاری از افراد متنفذ با روش های گوناگون همچون خرید و فروش، رشوه و پارتی بازی برای رسیدن به اهداف شخصی؛ وارد دستگاه اداری ...  بیشتر
بررسی تکاپوهای مذهبی تیموریان(912-771ق )و مساله مشروعیت حاکمیت
بررسی تکاپوهای مذهبی تیموریان(912-771ق )و مساله مشروعیت حاکمیت

فریدون الهیاری؛ زهرا اعلامی زواره

دوره 26، شماره 30 ، شهریور 1395، ، صفحه 5-36

https://doi.org/10.22051/hii.2016.2500

چکیده
  همه انواع نظام های سیاسی نیاز به مشروعیت دارند؛ تا از یک سو ثابت نمایند که سلطه و حاکمیت ایشان بر حق و درست است و از سوی دیگر با آگاه نمودن زیر دستان از حقانیت خود، موجبات اطاعت سیاسی آنان را فراهم آورند. ...  بیشتر
نخستین نقش آفرینی سیاسی عیاران در بغداد قرن دوم هجری
نخستین نقش آفرینی سیاسی عیاران در بغداد قرن دوم هجری

عباس احمدوند

دوره 26، شماره 31 ، آذر 1395، ، صفحه 5-18

https://doi.org/10.22051/hii.2017.2662

چکیده
  عَیّاران گروهی از جوانمردان فقیر و بی باک بودند که در تحولات بغداد عهد عباسی نقشی بسزا ایفا کردند؛ این گروه از افراد را به اقتضای محل ظهورشان به نامهای گوناگون و گاه مشابه شطّاران، زَواقیل، صَعالیک، ...  بیشتر
مشروعیت آسمانی در آثار نوشتاری عیلام
مشروعیت آسمانی در آثار نوشتاری عیلام

احسان افکنده

دوره 26، شماره 32 ، اسفند 1395، ، صفحه 9-31

https://doi.org/10.22051/hii.2017.10299.1151

چکیده
  در دولت‌های نخستین، مهم‌ترین جنبة مشروعیت شاهان، تقدس نهاد شاهی بود که از شاه یک میانجی میان آسمان و زمین می‌ساخت. این تقدس عموماً به دو گونه کسب می‌شد: در گونة نخست، شاهان تجلی خدایان یا از تبار ایشان ...  بیشتر
بررسی عملکرد متکلمان شیعة امامی در مواجهه با چالش‌های تقریب مذاهب در عصر سلجوقی
بررسی عملکرد متکلمان شیعة امامی در مواجهه با چالش‌های تقریب مذاهب در عصر سلجوقی

پروین اصغری؛ محمد علی چلونگر؛ علی اکبر عباسی

دوره 27، شماره 33 ، خرداد 1396، ، صفحه 9-36

https://doi.org/10.22051/hii.2017.14536.1315

چکیده
  قدرت‌یابی سلجوقیان (429-552 ق) در ایران و عراق و ائتلاف نیروهای سیاسی مذهبیِ اهل‌سنت (سلطنت و خلافت)، موجب رشد نفوذ حدیث‌گرایانِ سنی‌مذهب شد. همچنین دراثر عملکرد واگرایانه برخیمراکز علمی عصر و تقابل رویکرد ...  بیشتر
جایگاه و نقش زنان در نظام اداری ایران دوره رضاشاه (1320-1304ش.)
جایگاه و نقش زنان در نظام اداری ایران دوره رضاشاه (1320-1304ش.)

مسعود آدینه وند؛ حجت فلاح توتکار؛ نصراله پورمحمدی املشی؛ محسن بهرام نژاد

دوره 27، شماره 34 ، شهریور 1396، ، صفحه 9-37

https://doi.org/10.22051/hii.2017.13954.1287

چکیده
  در دوره رضاشاه برنامه‌های تمرکز، تجدد آمرانه، وحدت ملی و تشکیل حکومت واحد به عنوان شاخص‌های اصلی این دوره، منجر به اصلاحات زیادی ازجمله در عرصه نظام اداری کشور شد. از مهمترین ویژگی‌های دیوانسالاری ...  بیشتر
مراحل سه گانه تحول دولت در ایران دوره ناصرالدین شاه قاجار
مراحل سه گانه تحول دولت در ایران دوره ناصرالدین شاه قاجار

محمد امیر احمدزاده

دوره 27، شماره 35 ، آذر 1396، ، صفحه 9-34

https://doi.org/10.22051/hii.2017.15373.1368

چکیده
  دوره ناصرالدین شاه از منظر اندیشه و کنش سیاسی دربردارندة وضعیت گذار از سلطنت مطلقه به سبک جدید است. این دگرگونی در قالب ظهور سوژه ­های جدید و طرح گزارة دولت مدرن و جدایی دولت از دربار هویدا شد. مسئله ...  بیشتر
تبعات اجتماعی گسترش طبقة متوسط جدید در ایران(1342-1357)
تبعات اجتماعی گسترش طبقة متوسط جدید در ایران(1342-1357)

حسین آبادیان؛ معصوم یاراحمدی؛ علی رضا علی صوفی؛ مهدی صلاح

دوره 27، شماره 36 ، اسفند 1396، ، صفحه 9-31

https://doi.org/10.22051/hii.2018.15144.1354

چکیده
  مقالة حاضر به مفهوم طبقة متوسط جدید و نحوة گسترش و کارکرد آن در فاصلة زمانی سال‌های 1342 تا 1357 می‌پردازد. فرضیة مقاله آن است که این طبقه به موازات رشدِ خود، جایگاه درخور توجهی در مشارکت سیاسی و اجتماعی ...  بیشتر
رابطه‌ی دو خاندان کُردی «وکیل» و «اردلان» در سال‌های 1193 تا 1217ق.
رابطه‌ی دو خاندان کُردی «وکیل» و «اردلان» در سال‌های 1193 تا 1217ق.

جهانبخش ثواقب؛ پرستو مظفری؛ الهام امیدی فرد

دوره 28، شماره 37 ، خرداد 1397، ، صفحه 9-34

https://doi.org/10.22051/hii.2018.8577.1085

چکیده
  در بررسی تاریخ سیاسی حکومت بنی اردلان در کردستان، خاندان­ های متعددی در دستگاه قدرت آنان صاحب نفوذ بودند که طبق گزارش منابع محلی، در برخی برهه­ ها، دایرة نفوذ کسانی از این خاندان­ها چنان افزایش ...  بیشتر
تحلیل گفتمان شیوه‌های گفتاری سران قریش با پیامبر(ص) در دوره مکی با تکیه بر نظریة تحلیل گفتمان ارنستو لکلوئو و شنتال موفه
تحلیل گفتمان شیوه‌های گفتاری سران قریش با پیامبر(ص) در دوره مکی با تکیه بر نظریة تحلیل گفتمان ارنستو لکلوئو و شنتال موفه

هدیه تقوی

دوره 28، شماره 38 ، شهریور 1397، ، صفحه 9-32

https://doi.org/10.22051/hii.2018.15290.1362

چکیده
  بعثت رسول اکرم(ص) به ارائه گفتمان توحیدی انجامید که در اساس و بنیان با گفتمان بت­پرستی رایج و هژمونی‌شده در جامعة عرب قبل از اسلام متفاوت بود. عدم سنخیت و همگرایی گفتمان‌های مذکور در جامعه مکّی، زمینه­ ...  بیشتر
اقدام علاءالدوله از منظرِ ساختارِ تشکیلات ادارة شهری پیشامدرن
اقدام علاءالدوله از منظرِ ساختارِ تشکیلات ادارة شهری پیشامدرن

مسعود آتشگران

دوره 28، شماره 39 ، آذر 1397، ، صفحه 9-20

https://doi.org/10.22051/hii.2018.12280.1224

چکیده
  منابع روایی انقلاب مشروطه چوب‌زدن تجّار قند از سوی حاکم تهران را اقدامی ناهنجار و ظالمانه تلقی کرده‌اند که به دنبال بحران گرانی قند کیفر شدند و اسباب شورش مردم فراهم گشت. نوشتار حاضر فارغ از این پیش‌فرض ...  بیشتر
اولین پنداره های عالمان مسیحی از ویژگی‌های فردی پیامبر اسلام (ص)
اولین پنداره های عالمان مسیحی از ویژگی‌های فردی پیامبر اسلام (ص)

راضیه سیروسی؛ علیمحمد ولوی

دوره 28، شماره 40 ، اسفند 1397، ، صفحه 9-31

https://doi.org/10.22051/hii.2018.20261.1645

چکیده
  ظهور دین اسلام و گسترش سریع آن در جهان، با واکنش مسیحیان روبه‌رو شد زیرا آنان اسلام را دینی رقیب می‌دانستند. نخستین موضع­گیری­ها، از سوی روحانیون کلیسا صورت گرفت. روحانیون و مبلّغان مسیحی در متون ...  بیشتر
تاریخ گذاری یک رخداد: پیدایشِ شهر «سلمیه» در منابع اسماعیلی و غیراسماعیلی
تاریخ گذاری یک رخداد: پیدایشِ شهر «سلمیه» در منابع اسماعیلی و غیراسماعیلی

علی بابایی سیاب

دوره 29، شماره 41 ، خرداد 1398، ، صفحه 9-25

https://doi.org/10.22051/hii.2019.22905.1832

چکیده
  فتح سلمیه در راستای فتوحات شام در دوران عمر بن خطاب صورت گرفت و این شهر یکی از توابع حمص بوده است. با وجود این، ساکنان این شهر تا دورة عباسی همواره بر دین مسیحیت بوده ­اند، لذا می ­توان گفت که آغاز تاریخ ...  بیشتر
صورت‌بندی تأثیرات معروف و منکر در تاریخ سیاسی معتزله
صورت‌بندی تأثیرات معروف و منکر در تاریخ سیاسی معتزله

علی آقاجانی

دوره 29، شماره 42 ، شهریور 1398، ، صفحه 9-28

https://doi.org/10.22051/hii.2019.21546.1737

چکیده
  جایگاه راهبردی معروف و منکر در کلام سیاسیِ معتزله به گونه‌ای که امامت ذیل آن قرار می‌گیرد و تأثیرات ژرفی بر تاریخ سیاسی این گروه گذاشته است. مقاله حاضر با بهره‌گیری از چارچوب نظری مبتنیِ بر گونه‌شناسی ...  بیشتر
استناد به گزارش (نقل) و اصل مسئلگی (با تأکید بر متون تاریخی دینی)
استناد به گزارش (نقل) و اصل مسئلگی (با تأکید بر متون تاریخی دینی)

محمدحسن احمدی

دوره 29، شماره 43 ، آبان 1398، ، صفحه 9-28

https://doi.org/10.22051/hii.2019.28206.2112

چکیده
  استدلال (استناد) به گزارش­های تاریخی، مهم‌ترین رکن روشی در الهیات تاریخی است که فضای اصلی این مقاله، ناظر به آن شکل گرفته است. واقعیت آن است که مقولۀ استدلال و استناد در الهیات تاریخی، نیازمند روش است، ...  بیشتر
کارکرد سیاسی و مذهبی شعر در دوره فاطمیان مصر (358- 567 ه‌ق) در برخورد با مخالفان خارجی
کارکرد سیاسی و مذهبی شعر در دوره فاطمیان مصر (358- 567 ه‌ق) در برخورد با مخالفان خارجی

راضیه انصاری؛ محمد علی چلونگر؛ فریدون الهیاری

دوره 29، شماره 44 ، اسفند 1398، ، صفحه 9-33

https://doi.org/10.22051/hii.2020.20109.1636

چکیده
  «شعر» هنر تأثیرگذار و رسانه ­ای قوی در جوامع انسانی بوده است. از این رو، همواره به عنوان وسیله‌‌ای تبلیغاتی برای حکومت‌ها، فرقه‌ها، احزاب، قبایل و حتی افراد مختلف ایفای نقش کرده است. خلافت فاطمی ...  بیشتر
مناسبات ایران وچین در دوره ساسانی و تاثیر آن بر فرهنگ چین با استناد به منابع چینی
مناسبات ایران وچین در دوره ساسانی و تاثیر آن بر فرهنگ چین با استناد به منابع چینی

حمیدرضا پاشازانوس

دوره 30، شماره 45 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 9-35

https://doi.org/10.22051/hii.2020.24421.1912

چکیده
  به‌طور کلی مناسبات چین و ایران در دورۀ ساسانی را می­توان به دو دوره تقسیم کرد: از ابتدا تا حکومت یزدگرد سوم و از حکومت یزدگرد و پناهندگی بازماندگانش به دربار تانگ در چین. روابط چین و ایران پیش از حکومت ...  بیشتر
مؤلفه های تاریخ نگاری شعبی براساس روایت های بر جای مانده از وی در متون کلاسیک تاریخی
مؤلفه های تاریخ نگاری شعبی براساس روایت های بر جای مانده از وی در متون کلاسیک تاریخی

زینب امیدیان؛ مریم عزیزیان

دوره 30، شماره 46 ، تیر 1399، ، صفحه 9-31

https://doi.org/10.22051/hii.2020.27908.2100

چکیده
  ریشه ­های تاریخ­نگاری اسلامی به روایاتِ راویان و اخباریان سده اول و دوم قمری باز می­ گردد که در متون تاریخی سده­ های بعد بر جای مانده ­اند. از این ­رو، فهمِ شیوۀ تفکر مسلمانان درباره گذشته، به ...  بیشتر
تأثیر احیای خلافت در مصر بر موضع گیری مذهبی غازان خان
تأثیر احیای خلافت در مصر بر موضع گیری مذهبی غازان خان

فاطمه اروجی؛ محمد رضائی

دوره 25، شماره 25 ، خرداد 1394، ، صفحه 11-34

https://doi.org/10.22051/hii.2015.2030

چکیده
   با پذیرش اسلام توسط غازان خان و مغولان ساکن در ایران مسئله جدیدی رخ نمود وآن تبیین جایگاه خلیفه عباسی و نحوه تعامل و ارتباط با وی بود. پذیرش سیادت معنوی خلیفه با دیدگاه مغولان در تعارض جدی قرار داشت ...  بیشتر
تبیین نقش محرومیت نسبی در پیوستن طبقات اجتماعی به جنبش عباسیان
تبیین نقش محرومیت نسبی در پیوستن طبقات اجتماعی به جنبش عباسیان

محمد آزغ؛ فریدون اللهیاری؛ علی اکبر کجباف

دوره 32، شماره 55 ، آبان 1401، ، صفحه 11-33

https://doi.org/10.22051/hii.2020.25782.1996

چکیده
  جنبش عباسیان یکی از نقاط عطف تاریخ اسلام در قرن دوم قمری می‌باشد. جنبش ­های اجتماعی بحثی اساسی در نظریه­ های انقلاب‌اند که به ­سبب همین اهمیت، نظریه ­های مختلف کوشیده ­اند آنها را توضیح دهند. ...  بیشتر
تمدن جیرفت (براساس متون میخی بین‌النهرینی و کشفیات باستان‌شناختی در محوطه‌های باستانی ورامین و کنارصندل جیرفت)
تمدن جیرفت (براساس متون میخی بین‌النهرینی و کشفیات باستان‌شناختی در محوطه‌های باستانی ورامین و کنارصندل جیرفت)

نصیر اسکندری؛ ماسیمو ویداله؛ علی اکبر مسگر؛ مژگان شفیعی؛ میثم شهسواری؛ فرانسوا دوسه؛ اکبر عابدی؛ سلمان انجم روز؛ علی شهدادی

دوره 30، شماره 47 ، آبان 1399، ، صفحه 11-29

https://doi.org/10.22051/hii.2020.31042.2234

چکیده
  تمدن تازه کشف شدۀ جیرفت واقع در حوزه فرهنگی هلیل‌رود، نشان از جایگاه ارزشمند تاریخی این بخش از فلات ایران در دوران آغاز تاریخی دارد. گل­نوشته ­های به زبان میخیِ به دست آمده از جنوب بین‌النهرین (عراق ...  بیشتر
آن مردِ سلطانی؛ استاد ابومنصور (نمونه‌ای از حضور زردشتیان در تشکیلات دیوانی و سپاهی آل بویه)
آن مردِ سلطانی؛ استاد ابومنصور (نمونه‌ای از حضور زردشتیان در تشکیلات دیوانی و سپاهی آل بویه)

حمیدرضا دالوند

دوره 31، شماره 49 ، فروردین 1400، ، صفحه 11-22

https://doi.org/10.22051/hii.2021.30450.2213

چکیده
  جامعه زردشتی ایران با فروپاشی دولت ساسانی و چیرگی اسلام، فراز و فرودهای بسیاری دید؛ البته نه آن‌گونه مطرود شد که گمان می­رود و نه توانست اقتدار پیشین را حفظ کند. جامعۀ زردشتی بر آن شد تا با اثبات صاحب ...  بیشتر
تغییرات نهادی گسستۀ نادرشاه و ارزیابی اوضاع اقتصادی ایران در عصر افشاریه (با تکیه بر آرای داگلاس ‌نورث)
تغییرات نهادی گسستۀ نادرشاه و ارزیابی اوضاع اقتصادی ایران در عصر افشاریه (با تکیه بر آرای داگلاس ‌نورث)

اسماعیل احسانی؛ علی اکبر جعفری؛ مرتضی نورائی

دوره 31، شماره 51 ، آبان 1400، ، صفحه 11-37

https://doi.org/10.22051/hii.2021.33530.2342

چکیده
  مورخان دربارۀ نادرشاه و کارنامۀ اعمال او، ارزیابی‌های گوناگون‌ و پرتعارضی ارائه کرده‌اند، اما سرگذشت نادرشاه و اقدامات او تصویری از خوی‌و‌خصلت جامعۀ ایران آن زمان را که از دوران صفویه به‌جا مانده ...  بیشتر