دوره 34 (1403)
دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)
تعداد مقالات: 446
جنبش زنان در تونس: از شکل گیری رویکرد اسلامی تا پیدایش دیدگاه سکولاریستی (1881-1956م)
دوره 31، شماره 50 ، تیر 1400، ، صفحه 141-163
چکیده
تونس در قرن نوزدهم میلادی همچون سایر جوامع اسلامی با جریان مدرنیته آشنا شد. ورود مدرنیته به تونس زمینه ساز تحولات گستردۀ سیاسی، اداری، نظامی، فرهنگی و آموزشی شد. با وجود این تحولات، تا اوایل قرن بیستم ... بیشتر
واکاوی تصویرسازی زنان حاضر در کربلا با تأکید بر جایگاه حضرت زینب(س) در نسخ چاپ سنگی کلیات جودی
دوره 31، شماره 52 ، بهمن 1400، ، صفحه 141-172
چکیده
یکی از کتاب‌های ارزشمند چاپ سنگی دورۀ قاجار کلیات جودی است. حضور زنان کربلا در تصویرسازی‌های این کتاب بسیار بارز است. مسئلۀ پژوهش حاضر ارزیابی تصاویر کلیات جودی و نگاره های مرتبط با زنان حاضر در کربلا ... بیشتر
خوانشی نو از علل تعلیق برنامۀ هفت سالۀ اول
دوره 30، شماره 46 ، تیر 1399، ، صفحه 143-175
چکیده
تهیه برنامۀ عمرانی هفتساله اول و اجرای آن با تصویب قانون «اجازه اجرای مقررات گزارش کمیسیون برنامه» مجلس شورای ملی در 26 بهمن 1327ش، آغازی برای کاربرد برنامهریزی اقتصادی در ایران بود. نخستین روزهای ... بیشتر
جایگاه تحمل و تحمیل عقیده در روابط فکری و اجتماعی در سیره نظری پیامبر(ص) براساس کتب أربعه شیعه و صحاح ستّه
دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 143-171
چکیده
«تحمل عقیده» راه حلی مناسب برای کاهش تعارضات در روابط انسان‌ها با یکدیگر است. در جوامع با ادیان و مذاهب متنوع و متکثر، اختلاف امری اجتناب‌ناپذیر است. مطالعۀ رابطه دین و تحمل نشان میدهد که ادیان ... بیشتر
مطالبات جامعة شهری کرمانشاهان در عرایض عصر قاجار (از مشروطه تا سقوط قاجار؛ 1324-1344ق/1906-1925م)
دوره 34، شماره 62 ، شهریور 1403، ، صفحه 147-175
چکیده
عرایض را میتوان از مهمترین اسناد تاریخی به شمار آورد که با زندگی سیاسی و اجتماعی جامعه ارتباط وثیقی دارند و نمایانگر دغدغه‌ها و مشکلات جامعه‌ای‌اند که عموماً به دنبال عدم حلّ و فصل مطالباتشان ... بیشتر
صنعت چای و اقتصاد بدون نفت در سالهای دولت ملی ایران (1332-1330)
دوره 31، شماره 51 ، آبان 1400، ، صفحه 149-168
چکیده
مقالۀ حاضر به موضوع سهم صنعت چای در دورۀ ملی‌شدن نفت ایران اختصاص دارد و نقش این صنعت را در تحقق اقتصاد بدون نفت ارزیابی میکند. این مقاله بر اساس اسناد منتشرنشدۀ سازمان اسناد ملی ایران و اسناد وزارت ... بیشتر
الگوهای معیشتی ساسانیان در شهرستان درهشهر با استناد به متون تاریخی و جغرافیایی و شواهد باستانشناختی
دوره 30، شماره 48 ، دی 1399، ، صفحه 153-180
چکیده
در روند بازسازی الگوهای معیشتی ساکنان گذشتۀ مناطق مختلف ایران، تطبیق محتوای متون تاریخی و جغرافیایی با شواهد باستانشناختی، بسیار راهگشا خواهد بود. شهرستان درهشهر از توابع استان ایلام، از جمله ... بیشتر
رابطۀ امنیت اقتصادی در امان‌نامۀ جوهر صقلّی با شورش‌های سیاسی دورۀ اول خلافت فاطمیان
دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402، ، صفحه 155-181
چکیده
امنیت به عنوان نیاز اساسی جوامع، در طول تاریخ ابعاد مختلفی پیدا کرده و بُعد اقتصادی آن به عنوان هدفی میانی برای ملل مسلمان، همواره از اولویت بیشتری برخوردار بوده است. امان‌نامۀ جوهر صقلّی فرمانده ... بیشتر
موالی در خلافت امام علی(ع) مبانی رفتارشناسی امام علی(ع) درباره موالی
دوره 22، شماره 14 ، مرداد 1391، ، صفحه 157-180
چکیده
گسترش فتوحات مسلمانان در سرزمین‌های خارج از عربستان پس از رحلت پیامبر(ص) مسئله جدیدی به نام نومسلمانان غیرعرب در جامعه اسلامی پدید آورد.عصبیت خونی و قبیله‌ای که برآمده از بن‌مایه‌های جامعه عربی بود، ... بیشتر
سیاست مذهبی خوارزمشاهیان در قبال مذهب حنفی و پیروان آن
دوره 34، شماره 61 ، اردیبهشت 1403، ، صفحه 165-189
چکیده
خوارزمشاهیان حنفی‌مذهب بودند و در قلمرو آنان، غلبه با احناف بود. خوارزمشاهیان چه سیاستی در قبال مذهب حنفی اتخاذ نمودند؟ برای پاسخ، عصر خوارزمشاهیان به پنج دوره تقسیم و سیاست هر دوره براساس پنج معیار ... بیشتر
نسبت حاکمیت سیاسی وحیات اقتصادی دردوره اول حکومت صفویه(907-996ه ق)
دوره 25، شماره 28 ، اسفند 1394، ، صفحه 171-213
چکیده
شکوفایی ورونق اقتصادی جامعه نقش عمده ای در تعیین مسیر تحولات تاریخی و حرکت جامعه به سوی پیش رفت ایفا می کند. پیوند ناگسستنی اقتصاد با دیگر مسائل، عامل تأثیر گذار بر این حرکت بوده است. رویکرد این پژوهش ... بیشتر
تأملی در چیستی عدالتخانه و روند تحول مفهومی آن
دوره 25، شماره 27 ، آذر 1394، ، صفحه 177-197
چکیده
چکیده جنبش عدالت‌خواهی ایرانیان در عهدقاجار در صیرورت خود با مفهوم عدالتخانه گره خورد و به بسط حوزۀ‌معنایی آن منتهی گشت. لذا برای فهم درست‌تر این مفهوم بایستی متغیرهای تأثیرگذار بر آن را شناسایی کرد ... بیشتر
روایت اسنادی نقش روسیه و شوروی در بحران قحطی جنگ جهانی اول در ایران
دوره 25، شماره 25 ، خرداد 1394، ، صفحه 219-237
چکیده
در حالی که سیاست های انگلستان در قسمت های مرکزی و جنوبی، به تشدید وضعیت بحرانی ایران را درگیر جنگ ناخواسته ای کرده بود، همسایه شمالی یعنی دولت روسیه نیز با رویکردی مشابه و البته غیر انسانی، در شرق و شمال ... بیشتر
تأثیر اقطاع‌داریِ نظامی بر تضعیف ارکان سیاسی سلجوقیان
دوره 28، شماره 39 ، آذر 1397، ، صفحه 133-155
چکیده
سلجوقیان پس از ورود به ایران با مدیریت نخبگان ایرانی، هویت قبیله‌ای خویش را با ایجاد سپاه ثابت و ساختار دیوانی منظم، به یک امپراتوری قدرتمند تغییر دادند. خواجه با احیای سنت دیرینة اقطاع‌داری و واگذاری ... بیشتر
سنخ‌شناسی عملکرد سیاسی زنان در دستگاه خلافت عباسی (132ـ 656 هـ.ق)
دوره 27، شماره 36 ، اسفند 1396، ، صفحه 135-159
چکیده
زنان در صحنة سیاست جهان اسلام، با توجه به سنت‌ها، عقاید و آموزه‌های دینی، موقعیت متفاوتی داشته‌اند. با وجود بحث‌های فقهی و دینی گسترده در این زمینه، عصر عباسی نقطة عطفی در حیات سیاسی زنان به حساب می‌آید. ... بیشتر
نقش و تأثیرگذاری گروه‌های تبعیدی و جابه‌جا شده در عصر ساسانیان
دوره 21، شماره 10 ، تیر 1390، ، صفحه 137-167
چکیده
جابه‌جایی و پراکندگی گروه‌های انسانی در طول تاریخ در راستای اهداف و مطالع سیاسی- نظامی صورت گرفته است که به اصطلاح امروزی دیاسپورا نامیده میشود.در دوران ساسانی افراد و گروه‌های انسانی زیادی جابه‌جا ... بیشتر
مدارس نوین و آموزش دختران در مناطق‌کردنشین(1304- 1320)
دوره 29، شماره 41 ، خرداد 1398، ، صفحه 139-161
چکیده
شاید بارزترین تمایز عینیِ مدارس نوین با مکاتب قدیم باز شدن پای دختران به آموزش بود. آموزش دختران در نظام سنتی، در خانه و محدود به برخی از خانواده‌های خاص بود. در این شیوه زنان باسواد و عالم فقط ... بیشتر
وضعیت سیاسی ایلام بعد از سقوط تا برآمدن هخامنشیان (550-646 پ.م)
دوره 25، شماره 26 ، شهریور 1394، ، صفحه 143-178
چکیده
سرزمین ایلام واقع در جنوب غربی ایران کانون یکی از کهن‌ترین تمدن‌های ایران باستان است و در مطالعات باستانشناختی دوران‌های آغازین تاریخی و شهرنشینی ایران اهمیتی ویژه دارد. منابع سومری نشان میدهد ... بیشتر
آشفتگی منابع درباره فرمان‌های تشکیل مجلس در نهضت مشروطیت ایران
دوره 21، شماره 11 ، آبان 1390، ، صفحه 145-169
چکیده
در پی مشارکت مردم، روحانیت و روشنفکران در جریان نهضت مشروطیت، سرانجام در فاصله روزهای 14تا 18 جمادی‌الثانی 1324، مظفرالدین‌شاه سه فرمان در پاسخ به خواست‌های معترضان، مبنی بر تغییر در ساختار اداره کشور ... بیشتر
بررسی پیشگویی ابن برّجان دربارۀ زمان فتح بیت المقدس
دوره 29، شماره 44 ، اسفند 1398، ، صفحه 145-163
چکیده
یکی از موضوعات قابل توجه در مطالعات تاریخی، پیشگویی وقایع تاریخی است. ابن‌زکی‌الدین بشارت فتح بیت‌المقدس در ماه رجب را به صلاح‌الدین داده بود و منبع پیشگویی خود را تفسیر ابن‌برّجان ذیل آیات ابتدایی ... بیشتر
بررسی تأسیس و زوال حکومت محلی آل شُمله (550-591ق) در خوزستان عصر سلجوقی
دوره 31، شماره 49 ، فروردین 1400، ، صفحه 145-171
چکیده
دورۀ سلجوقی عصر تأسیس و تثبیت حکومتهای محلی در ایالت های مهم ایران بود. خوزستان نیز در آن دوره یکی از ایالت های مهم ایران (از نظر سیاسی و اقتصادی) بود؛ به‌طوری که به «جامه ... بیشتر
کاربرد اصطلاحات مالی در نظام دیوانی عصر صفویه
دوره 28، شماره 37 ، خرداد 1397، ، صفحه 149-173
چکیده
پژوهش در امور مالی و اداری در زمره موضوعاتی است که به دلایلی مانند کمبود اسناد، مدارک تاریخی و منابع تحقیقی کمتر مورد توجه محققان مسائل دوره صفویه قرار گرفته است. شمار چنین تحقیقاتی نیز به مراتب کمتر ... بیشتر
اوضاع اقتصادی ایالت قهستان در قرون نخستین اسلامی
دوره 28، شماره 40 ، اسفند 1397، ، صفحه 149-173
چکیده
قهستان یکی از ایالات مهم ایران در قرون نخستین هجری به شمار می رفت که نامش با خراسان عجین بود. این منطقه اگرچه در ساختار سیاسی و اداریِ بخشی از خراسان شمرده میشد اما در منابع متعدد جغرافیایی، واحد ... بیشتر
تأثیر ناپایداری سیاسی بر مفاسد اجتماعی قاضیانِ ایران در قرن هشتم قمری براساس متون منظوم
دوره 29، شماره 43 ، آبان 1398، ، صفحه 149-171
چکیده
قاضیان از موقعیت مهمی در نظام قضایی و اداری ایران در قرن هشتم قمری برخوردار بودند. آنان زیر نظر قاضی‌القضات و کارگزاران سیاسی به فعالیت می‌پرداختند. وظیفۀ آنها رسیدگی به دعاوی و مشکلات قضایی مردم ... بیشتر
الکسی پترویچ یرملوف و مدیریت استعمار تزاری در جنوب قفقاز (1231/1816-1242/1827)
دوره 29، شماره 42 ، شهریور 1398، ، صفحه 149-171