دوره 34 (1403)
دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)
تعداد مقالات: 451
تحلیلی بر شیوه مواجهۀ پیامبر(ص) با چالشهای مهاجران در مدینه (مطالعه موردی: کمبود مسکن، فقر و بیکاری)
دوره 30، شماره 47 ، آبان 1399، ، صفحه 109-134
چکیده
پیامبر(ص) پس از سیزده سال تلاش برای ترویج اندیشۀ توحیدی در مکه، به دلیل مقاومت سرسختانه اشراف قریش در برابر گسترش اسلام، درصدد یافتن کانون جدیدی برای اسلام برآمدند. آن حضرت پس از آشنایی با گروهی از ... بیشتر
تصویر توّج در فردوس المرشدیه
دوره 33، شماره 60 ، بهمن 1402، ، صفحه 111-133
چکیده
تذکره‌های صوفیان ضمن ارائة مضامین اصلی خود، یعنی شرح حالات رهبران طریقت، بعضاً حاوی برخی داده‌های اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی نیز می‌باشند که استفاده از آنها را به‌خصوص در موضوعاتی که با مشکل فقر ... بیشتر
علل گزینش محل کتیبه ی بیستون از سوی داریوش بزرگ
دوره 26، شماره 30 ، شهریور 1395، ، صفحه 113-140
چکیده
پس از آن‌که حکومت هخامنشی به دستان داریوش سپرده شد، مدعیان حکومت در گوشه و کنار مرزهای هخامنشی سربه شورش نهاده و داریوش را با مشکلات عدیده‌ای روبرو ساختند. دو سال اول حکومت داریوش به برقراری نظم و امنیت ... بیشتر
بررسی استحکامات مرزی و تدافعیِ اشکانیان و شگرد آنها در مرزداری
دوره 28، شماره 38 ، شهریور 1397، ، صفحه 113-136
چکیده
اشکانیان به عنوان احیاگران حکومت ایرانیان، پس از دفع سلطة بیگانگان، خوی و خصیصة ایرانی خود را نمایان ساخته و با سیاست‌هایی که در راستای کشورداری پیش گرفتند، بر پیوند خود با فرهنگ و جامعة متمدن ایرانی ... بیشتر
بررسی عملکرد روزنامه اطلاعات در قبال سیاست متحدالشکل کردن البسه (عصر رضاشاه)
دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 113-137
چکیده
اتحاد شکل در پوشش ریخت‌مدارانۀ مردم ایران با عنوان قانون متحدالشکل کردن البسه اتباع ایران در داخل مملکت (مصوب دورۀ هفتم مجلس شورای ملی)، یکی از مهمترین عناصر و مؤلفه‌های شکل دهنده به سیاست‌های قومی-فرهنگی ... بیشتر
نقش دولت در اقتصاد؛ بازخوانی آرا و اندیشه های احمد متین دفتری
دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 113-134
چکیده
با شروع مناسبات ایران و غرب در دورۀ قاجاریه، بحران، همۀ عرصه‌های حیات جامعۀ ایران را در برگرفت. یکی از این عرصهها، بحران اقتصادی بود. برخی از منورالفکران به اقتضای درک و بینش خود سعی کردند راه حلی ... بیشتر
نخستین اختلاس بانک ملی ایران: زمینه‌های بین‌المللی و پیامدهای سیاسی‌قضایی آن بر حکومت پهلوی
دوره 33، شماره 59 ، آذر 1402، ، صفحه 115-137
چکیده
خواستۀ ملت ایران برای تأسیس بانک ملی به‌منظور کاهش نفوذ سیاسی و اقتصادی بانک‌های خارجی در دورۀ پهلوی اول جامۀ عمل پوشید. در تأسیس این مؤسسه متخصصان آلمانی نقش پررنگی داشتند، ولی اختلاس دکتر لیندن بلانت ... بیشتر
انجمن خیریة ایرانیان در تفلیس و سرمایة اجتماعی
دوره 27، شماره 33 ، خرداد 1396، ، صفحه 117-140
چکیده
انجمن خیریة ایرانیان در تفلیس یکی از نخستین انجمن های ایرانیِ مدرن و دموکراتیک در تاریخ معاصر بود که توانست با سرمایة اجتماعی نسبتاً گسترده اش به تأسیس مدرسه، کمک به نیازمندان و بسیاری از امور ... بیشتر
افول در اوج شکوه: بررسی تحلیلی مناسبات سلطان محمد فاتح و طبقه علمیه عثمانی
دوره 27، شماره 34 ، شهریور 1396، ، صفحه 117-138
چکیده
در ادوار پیش از سلطنت محمد دوم(855-886/1451-1481)، سیر تاریخی مناسبات دولت عثمانی و طبقه علمیه، به گونه‌ای پیش رفته بود که فارغ‌التحصیلان مدارس به‌واسطۀ دانش مدرسی و جایگاه دینی‌ـ اجتماعی خود، در دولت عثمانی ... بیشتر
بررسی دو خوانش از مردم‌سالاری در جریان‌های اندیشۀ دینی معاصر ایران
دوره 30، شماره 46 ، تیر 1399، ، صفحه 117-141
چکیده
در این مقاله تأثیر رویکرد تفسیری محمد مجتهد شبستری به عنوان یکی از نوگرایان دینی و آیت‌الله مصباح یزدی به عنوان یکی از نمایندگان جریان اسلام سیاسی فقاهتی بر نوع نگاه آنها به الگوی نظم سیاسی دموکراتیک ... بیشتر
تأملی درباب پیشنهاد مکان گزینی اتابک هزار اسب برای مقابله با مغولان
دوره 31، شماره 50 ، تیر 1400، ، صفحه 119-140
چکیده
از همان آغاز هجوم مقتدرانۀ مغولان به قلمرو سلطان محمد خوارزمشاه، پیشنهادهای متعددی برای مقابله و دفع یورش مطرح شد. یکی از مهمترین پیشنهادها از جانب «ملک نصره الدین هزاراسب» اتابک لُر ارائه شد. ... بیشتر
بازاندیشی در سیر تحول مفهوم «بربر» در یونان عصر عتیق (از نبرد ترویا تا جنگ‌های یونانی-پارسی)
دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 119-142
چکیده
در متون بازمانده از عصر کلاسیک یونان (حدود 507-323پ.م) به واژه‌ای پُربسامد -به‌ویژه برای اشاره به پارسیان هخامنشی- برمی‌خوریم که امروز هم در ادبیات سیاسی جهان کاربرد دارد: «بربر» یا براساس تلفظ تاریخی ... بیشتر
کاربرد نقشه‌ها و مستندات تاریخی در مکان‌یابی و فهم ساختار فضایی شهرهای باستانی؛ مطالعۀ موردی شهر ری در قرون نخستین اسلامی
دوره 31، شماره 51 ، آبان 1400، ، صفحه 121-148
چکیده
استفاده از محتوای پژوهش‌های منتشرشده و بهرهگیری از نقشه‌های ارائه‌شده در این پژوهش‌ها، یکی از مهمترین مسیرها برای دریافت و درک درست از موقعیت شهرهای باستانی و تحلیل فضایی آنها است. این پژوهش بر ... بیشتر
بررسی شکل‌گیری دیوان اهل حق در دورۀ سلطان اسحاق برزنجی و آثار آن
دوره 34، شماره 62 ، شهریور 1403، ، صفحه 121-145
چکیده
با توجه به اینکه منابع آیینی اهل حق رمزواره بیان شده، تاریخ پیدایش آن در هاله‌ای از ابهام فرو رفته است. با رمزگشایی از متون اهل حق درمی‌یابیم که یارسانیان ظهور و بروز آن را به عصر حضرت علی(ع) برگردانده‌اند. ... بیشتر
هخامنشیان و دریای سیاه؛ علل و نتایج گسترش قلمرو یک امپراتوری
دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402، ، صفحه 127-154
چکیده
در تاریخ ایران باستان، دولت هخامنشیان تجربۀ حاکمیت و حضور درازمدت در سرزمین های پیرامون دریای سیاه را داشت. هخامنشیان که یکی از نخستین امپراتوری های تاریخ بشر را تشکیل دادند، توانستند مرزهای گستردۀ ... بیشتر
آیین محاکمه و مجازات در دوره تیموریان
دوره 22، شماره 14 ، مرداد 1391، ، صفحه 129-156
چکیده
قضاوت و دادرسی از روزگار قدیم که به صورت ساده و ابتدایی و در قالب داوری و قضاوت خصوصی وجود داشته تا امروز که به صورت نظامی پیچیده درآمده است؛ متناسب با درجه تمدن، نوع حکومت و مقتضیات و ملاحظات سیاسی، ... بیشتر
نقش ازدواج‌های سیاسی در تثبیت حکومت صفویه در دورۀ شاه‌طهماسب اول
دوره 30، شماره 48 ، دی 1399، ، صفحه 129-152
چکیده
مرگ زودهنگام شاه‌اسماعیل اول صفوی سبب شد حکومت نوپای صفویه با چالش جدی در هدایت و تسلط بر قبایل قزلباش و غیرقزلباش روبه‌رو شود؛ به همین دلیل شاه‌طهماسب اول در درون مرزهای سیاسی ایران با مطالبات و گاهی ... بیشتر
پیوند خوشنویسی و تشیع در عصر تیموریان
دوره 25، شماره 28 ، اسفند 1394، ، صفحه 143-170
چکیده
چکیده تیموریان سلسله ای ترکی – مغولی هستند که در فاصله سالهای ( 913- 771 ق ) عموماً در نواحی ماوراءالنهر و ایران حاکمیت داشتند . تجربه همزمان زندگی یکجانشینی و کوچ نشینی در الوس جغتای و آسیای مرکزی باعث ... بیشتر
واکاوی تاریخی تشبثات طریقت ذهبیه در دورۀ صفویه
دوره 34، شماره 61 ، اردیبهشت 1403، ، صفحه 143-164
چکیده
پژوهش حاضر تطور تاریخی شاخۀ بَرزش‌آبادی سلسلۀ کبرویه را در ایران دورۀ صفویه واکاوی می‌کند. این فرقۀ صوفیه در دورۀ صفویه به نام فرقۀ ذهبیه شناخته می‌شود. مقاله به روش توصیفی‌تحلیلی با اتکا به منابع ... بیشتر
نالۀ ملت در استبداد محمدعلی شاهی
دوره 25، شماره 27 ، آذر 1394، ، صفحه 153-175
چکیده
با به توپ بسته شدن مجلس به دستور محمدعلی شاه و تعطیلی مشروطه، دوباره استبداد بر فضای ایران حاکم شد و درنتیجۀ این شرایط روزنامه‌ها و جراید سراسر کشور تعطیل شدند. روزنامۀ نالۀ ملت تنها روزنامه‌ای بود ... بیشتر
منصب دبیری در دوره ساسانیان
دوره 25، شماره 25 ، خرداد 1394، ، صفحه 193-218
چکیده
اردشیر بابکان در سال 224م با غلبه بر اردوان پنجم اشکانی توانست شاهنشاهی جدیدی را در تاریخ ایران پایه‌گذاری کند. سلسله ساسانیان به تدریج توانست پادشاهی عظیمی را تشکیل دهد که لازمه اداره چنین پادشاهی بزرگی ... بیشتر
مبانی و ریشه‌های مشروعیت شاه در دورۀ اشکانی
دوره 28، شماره 39 ، آذر 1397، ، صفحه 107-131
چکیده
اشکانیان در هنگامۀ حساسی پادشاهی خود را بنیان نهادند. سلوکیان به‌عنوان جانشینان اسکندر، بخش بزرگی از آسیا را در تصرف خود داشتند و یونانی‌گری یا همان «هلنیسم» در اجزای گوناگون زندگی ازجمله ... بیشتر
اصول اندیشة سیاسی و نظریه «امامت قهریة» ابن‌جماعه، با تکیه بر کتاب تحریرالأحکام فی تدبیر أهل الإسلام
دوره 27، شماره 36 ، اسفند 1396، ، صفحه 111-134
چکیده
بدرالدین ابن جماعه (639-733 ه.ق) قاضیالقضات دمشق و قاهره، در روزگاری میزیست که مغولان به سرزمین‌های اسلامی حمله کردند و خلافت عباسیان را در بغداد منقرض نمودند. این رویداد، نگرانی شدیدی در میان ... بیشتر
محقق سبزواری و رویکرد مرآتی و سلوکی وی در روضةالانوار عباسی
دوره 29، شماره 41 ، خرداد 1398، ، صفحه 117-138
چکیده
با وجود آن‌که در منابع تاریخ‌نگاری دورة شاه عباس دوم صفوی، نظیر عباس‌نامه و قصصالخاقانی، از حاکم‌بودن شرایط مساعد و مناسب اجتماعی در نتیجة عدالت این پادشاه صفوی سخن بهمیان آمده است ولی بررسیاوضاع ... بیشتر
دیوان محاسبات و مسئلۀ پرداخت حقوق در دورۀ قاجار (1327-1329ق)
دوره 29، شماره 44 ، اسفند 1398، ، صفحه 117-144