دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)
تعداد مقالات: 437
افول در اوج شکوه: بررسی تحلیلی مناسبات سلطان محمد فاتح و طبقه علمیه عثمانی
دوره 27، شماره 34 ، شهریور 1396، ، صفحه 117-138
چکیده
در ادوار پیش از سلطنت محمد دوم(855-886/1451-1481)، سیر تاریخی مناسبات دولت عثمانی و طبقه علمیه، به گونهای پیش رفته بود که فارغالتحصیلان مدارس بهواسطۀ دانش مدرسی و جایگاه دینیـ اجتماعی خود، در دولت عثمانی ... بیشتر
بررسی دو خوانش از مردمسالاری در جریانهای اندیشۀ دینی معاصر ایران
دوره 30، شماره 46 ، تیر 1399، ، صفحه 117-141
چکیده
در این مقاله تأثیر رویکرد تفسیری محمد مجتهد شبستری به عنوان یکی از نوگرایان دینی و آیتالله مصباح یزدی به عنوان یکی از نمایندگان جریان اسلام سیاسی فقاهتی بر نوع نگاه آنها به الگوی نظم سیاسی دموکراتیک ... بیشتر
تأملی درباب پیشنهاد مکان گزینی اتابک هزار اسب برای مقابله با مغولان
دوره 31، شماره 50 ، تیر 1400، ، صفحه 119-140
چکیده
از همان آغاز هجوم مقتدرانۀ مغولان به قلمرو سلطان محمد خوارزمشاه، پیشنهادهای متعددی برای مقابله و دفع یورش مطرح شد. یکی از مهمترین پیشنهادها از جانب «ملک نصره الدین هزاراسب» اتابک لُر ارائه شد. ... بیشتر
بازاندیشی در سیر تحول مفهوم «بربر» در یونان عصر عتیق (از نبرد ترویا تا جنگهای یونانی-پارسی)
دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 119-142
چکیده
در متون بازمانده از عصر کلاسیک یونان (حدود 507-323پ.م) به واژهای پُربسامد -بهویژه برای اشاره به پارسیان هخامنشی- برمیخوریم که امروز هم در ادبیات سیاسی جهان کاربرد دارد: «بربر» یا براساس تلفظ تاریخی ... بیشتر
کاربرد نقشهها و مستندات تاریخی در مکانیابی و فهم ساختار فضایی شهرهای باستانی؛ مطالعۀ موردی شهر ری در قرون نخستین اسلامی
دوره 31، شماره 51 ، آبان 1400، ، صفحه 121-148
چکیده
استفاده از محتوای پژوهشهای منتشرشده و بهرهگیری از نقشههای ارائهشده در این پژوهشها، یکی از مهمترین مسیرها برای دریافت و درک درست از موقعیت شهرهای باستانی و تحلیل فضایی آنها است. این پژوهش بر ... بیشتر
هخامنشیان و دریای سیاه؛ علل و نتایج گسترش قلمرو یک امپراتوری
دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402، ، صفحه 127-154
چکیده
در تاریخ ایران باستان، دولت هخامنشیان تجربۀ حاکمیت و حضور درازمدت در سرزمین های پیرامون دریای سیاه را داشت. هخامنشیان که یکی از نخستین امپراتوری های تاریخ بشر را تشکیل دادند، توانستند مرزهای گستردۀ ... بیشتر
آیین محاکمه و مجازات در دوره تیموریان
دوره 22، شماره 14 ، مرداد 1391، ، صفحه 129-156
چکیده
قضاوت و دادرسی از روزگار قدیم که به صورت ساده و ابتدایی و در قالب داوری و قضاوت خصوصی وجود داشته تا امروز که به صورت نظامی پیچیده درآمده است؛ متناسب با درجه تمدن، نوع حکومت و مقتضیات و ملاحظات سیاسی، ... بیشتر
نقش ازدواجهای سیاسی در تثبیت حکومت صفویه در دورۀ شاهطهماسب اول
دوره 30، شماره 48 ، دی 1399، ، صفحه 129-152
چکیده
مرگ زودهنگام شاهاسماعیل اول صفوی سبب شد حکومت نوپای صفویه با چالش جدی در هدایت و تسلط بر قبایل قزلباش و غیرقزلباش روبهرو شود؛ به همین دلیل شاهطهماسب اول در درون مرزهای سیاسی ایران با مطالبات و گاهی ... بیشتر
پیوند خوشنویسی و تشیع در عصر تیموریان
دوره 25، شماره 28 ، اسفند 1394، ، صفحه 143-170
چکیده
چکیده تیموریان سلسله ای ترکی – مغولی هستند که در فاصله سالهای ( 913- 771 ق ) عموماً در نواحی ماوراءالنهر و ایران حاکمیت داشتند . تجربه همزمان زندگی یکجانشینی و کوچ نشینی در الوس جغتای و آسیای مرکزی باعث ... بیشتر
نالۀ ملت در استبداد محمدعلی شاهی
دوره 25، شماره 27 ، آذر 1394، ، صفحه 153-175
چکیده
با به توپ بسته شدن مجلس به دستور محمدعلی شاه و تعطیلی مشروطه، دوباره استبداد بر فضای ایران حاکم شد و درنتیجۀ این شرایط روزنامهها و جراید سراسر کشور تعطیل شدند. روزنامۀ نالۀ ملت تنها روزنامهای بود ... بیشتر
منصب دبیری در دوره ساسانیان
دوره 25، شماره 25 ، خرداد 1394، ، صفحه 193-218
چکیده
اردشیر بابکان در سال 224م با غلبه بر اردوان پنجم اشکانی توانست شاهنشاهی جدیدی را در تاریخ ایران پایهگذاری کند. سلسله ساسانیان به تدریج توانست پادشاهی عظیمی را تشکیل دهد که لازمه اداره چنین پادشاهی بزرگی ... بیشتر
مبانی و ریشههای مشروعیت شاه در دورۀ اشکانی
دوره 28، شماره 39 ، آذر 1397، ، صفحه 107-131
چکیده
اشکانیان در هنگامۀ حساسی پادشاهی خود را بنیان نهادند. سلوکیان بهعنوان جانشینان اسکندر، بخش بزرگی از آسیا را در تصرف خود داشتند و یونانیگری یا همان «هلنیسم» در اجزای گوناگون زندگی ازجمله ... بیشتر
اصول اندیشة سیاسی و نظریه «امامت قهریة» ابنجماعه، با تکیه بر کتاب تحریرالأحکام فی تدبیر أهل الإسلام
دوره 27، شماره 36 ، اسفند 1396، ، صفحه 111-134
چکیده
بدرالدین ابن جماعه (639-733 ه.ق) قاضیالقضات دمشق و قاهره، در روزگاری میزیست که مغولان به سرزمینهای اسلامی حمله کردند و خلافت عباسیان را در بغداد منقرض نمودند. این رویداد، نگرانی شدیدی در میان ... بیشتر
محقق سبزواری و رویکرد مرآتی و سلوکی وی در روضةالانوار عباسی
دوره 29، شماره 41 ، خرداد 1398، ، صفحه 117-138
چکیده
با وجود آنکه در منابع تاریخنگاری دورة شاه عباس دوم صفوی، نظیر عباسنامه و قصصالخاقانی، از حاکمبودن شرایط مساعد و مناسب اجتماعی در نتیجة عدالت این پادشاه صفوی سخن بهمیان آمده است ولی بررسیاوضاع ... بیشتر
دیوان محاسبات و مسئلۀ پرداخت حقوق در دورۀ قاجار (1327-1329ق)
دوره 29، شماره 44 ، اسفند 1398، ، صفحه 117-144
چکیده
پرداخت حقوق کارکنان کشوری و لشکری یکی از چالشهای مهم حکومت قاجار بود. افزایش روزافزون تعداد حقوقبگیران، تأخیر در پرداختها یا برقراری حقوقهای بیمحل، مسئلۀ پرداخت حقوق را به چالشی بزرگ تبدیل کرده ... بیشتر
رابطۀ حکومتهای محلی گیلان، دیلمان و مازندران با علویان طبرستان (250 ـ 316ق)
دوره 21، شماره 11 ، آبان 1390، ، صفحه 119-143
چکیده
حکومتهای محلی گیلان، دیلمان و مازندران همزمان با تشکیل حکومت علویان طبرستان روابطی مبتنی بر حفظ موجودیت خود شکل دادند. در این فرایند رفتارهای متفاوتی از باوندیان، پادوسبانان و جستانیان به ظهور رسید. ... بیشتر
مسئله راهآهن در ایران عصر قاجار
دوره 21، شماره 10 ، تیر 1390، ، صفحه 119-136
چکیده
فکر احداث راهآهن در ایران از اوایل دوره ناصری به این سو مطرح بود و به تدریج رشد و گسترش یافت.هم مهندسان، شرکتها و سرمایهگذاران خارجی به شکلهای گوناگون در سده 19 این فکر را مطرح کردند و طرحهایی ... بیشتر
بررسی وضعیت و سیر تحول تولید و تجارت فرش در آذربایجان در دورۀ قاجار
دوره 31، شماره 49 ، فروردین 1400، ، صفحه 119-144
چکیده
فرشبافی در آذربایجان از قدمت دیرینه ای برخوردار است. در دورۀ قاجار با انتخاب تبریز به عنوان مقر ولیعهد و مرکز مبادلات با روسیه و کشورهای غربی، آذربایجان به یکی از آبادترین مناطق کشور تبدیل شد. در ... بیشتر
تأثیرات تنش میان صفویه و عثمانی بر جایگاه امیرنشین اردلان
دوره 24، شماره 22 ، شهریور 1393، ، صفحه 121-144
چکیده
تا پیش از تشکیل دولت مدرن و پیدایش حکومت متمرکز در ایران، میزان قدرت و ضعف حکام محلی و رابطهی آنان با حاکمیت مرکزی همواره تابعی معکوس از افزایش یا کاهش قدرت حکومت مرکزی بهشمار میآمد. با تأسیس ... بیشتر
تاثیر پیدایش نفت بر مناطق نفت خیز جنوب ایران : مطالعه موردی گچساران
دوره 26، شماره 31 ، آذر 1395، ، صفحه 121-148
چکیده
گچساران یکی از بزرگترین حوزه های نفتی جنوب غربی ایران می باشد. این منطقه بعد از مسجد سلیمان و هفتکل در سال 1307/ 1928 با کشف نفت به سومین میدان نفتی کشور تبدیل شد. شروع بهره برداری تجاری از این میدان نفتی در ... بیشتر
تشع ایرانی و تسنن عثمانی: پژوهشی بر منازعات شیعی- سنی در عتبات عالیات قرن نوزدهم (با تکیه بر اسناد آرشیو عثمانی)
دوره 25، شماره 26 ، شهریور 1394، ، صفحه 123-141
چکیده
قدمت اختلافات شیعه و سنی در عراق و رقابت های مذهبی میان دو مذهب که گاه به نبردهای خونین نیز منجر می شده است به سال های بسیار دور بازمی گردد. در دوره حاکمیت عثمانی بر عراق و ظهور قدرت صفوی در مرزهای شرقی ... بیشتر
انجمن ایالتی تبریز، تغییرِ الگوی مدیریت شهری
دوره 28، شماره 37 ، خرداد 1397، ، صفحه 125-147
چکیده
تقابل شیوة ادارة سنتی، انتصابی، غیردموکراتیک و ناکارآمدِ امور شهرها در دورة قاجار با شیوههای مدرن اداره امور شهری و کشوری، که ایرانیان عصر مشروطه به تازگی با آن آشنا شده بودند، موجب گردید ... بیشتر
بازنمایی عشایر بهعنوان یاغی در دورة پهلوی اول (بررسی اشعار زندان آغاعنایت جوانرویی)
دوره 28، شماره 40 ، اسفند 1397، ، صفحه 127-148
چکیده
سازوکارهای سلطه، محصول و مولّدِ دانش و روایتهای تاریخیاند. فرودستان به عنوان ابژههای کنترل و اعمالِ قدرت، اگرچه بازنمایی میشوند اما خود صدا و تاریخی ندارند. تاریخِ فرودستان را نمیتوان از ... بیشتر
بررسی و تبیین عوامل موثر در شیوع قحطی و بحران نان در عصر مظفری
دوره 29، شماره 42 ، شهریور 1398، ، صفحه 127-148
چکیده
این مقاله با استفاده از روش تحلیلی ـ تاریخی و با استناد به منابع کتابخانهای در پاسخ به پرسشهای متنوع دربارة علل بروز قحطی و بحران نان در دورة مظفری، این فرضیه را مطرح مینماید که علاوه بر خشکسالی و ... بیشتر
بررسی عوامل و چگونگی احیا و رونق صنعت فرش در دورۀ قاجار
دوره 29، شماره 43 ، آبان 1398، ، صفحه 127-148