دوره 34 (1403)
دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)

زنان خاندان سلطنتی در دوره اشکانی
زنان خاندان سلطنتی در دوره اشکانی

مژگان خان مرادی

دوره 27، شماره 36 ، اسفند 1396، ، صفحه 49-67

https://doi.org/10.22051/hii.2017.13735.1281

چکیده
  با آنکه اشکانیان نزدیک به پانصد سال حکومت کردند اما شواهد ناچیزی در خصوص زنان این دوره در دست است. زنان خاندان سلطنتی نیز، که معمولاً در بالاترین رده­های اجتماعی کشور قرار دارند، از این قاعده مستثنی ...  بیشتر
تجهیزات جنگی امام حسین(ع) و یارانش در واقعة عاشورا
تجهیزات جنگی امام حسین(ع) و یارانش در واقعة عاشورا

مصطفی صادقی

دوره 29، شماره 41 ، خرداد 1398، ، صفحه 49-69

https://doi.org/10.22051/hii.2019.22532.1800

چکیده
  واقعۀ عاشورا از جنبه‌های مختلفی بررسی و مطالعه شده و با این حال زوایای مبهمی از آن دغدغة پژوهشگران این عرصه است. از جملة این جنبه‌ها واکاوی هدف و فلسفة قیام حسینی است و ردّ یا اثبات آرای مطرح در این مسئله ...  بیشتر
حفظ و بهبود محیط ‌زیست در برنامۀ عمرانی پنجم (1352-1356ش) با تکیه بر جنگل ها و مراتع
حفظ و بهبود محیط ‌زیست در برنامۀ عمرانی پنجم (1352-1356ش) با تکیه بر جنگل ها و مراتع

مهدی رفعتی پناه مهرآبادی

دوره 31، شماره 49 ، فروردین 1400، ، صفحه 49-72

https://doi.org/10.22051/hii.2020.31233.2241

چکیده
  امروزه صورت­بندی­ های متفاوتی دربارۀ گفتمان­های محیط ­زیست ارائه می­شود. این گفتمان ­ها نحوۀ نگاه دولت­ ها و جوامع به محیط­ زیست را مشخص می­ کند. بدون تردید پیروی از هر یک از این گفتمان­ ...  بیشتر
واکاوی مناسبات علی اکبر داور با پهلوی اول
واکاوی مناسبات علی اکبر داور با پهلوی اول

یعقوب تابش

دوره 29، شماره 42 ، شهریور 1398، ، صفحه 53-77

https://doi.org/10.22051/hii.2019.21352.1729

چکیده
  به‌کارگیری کارگزاران آشنا با ساختارهای حکومتی جدید یکی از نیازهای مبرم حکومت پهلوی اول بود. یکی از کارگزارانی که نقش مهمی در دگرگونی‌های ساختاری در این زمان داشت، علی­اکبر داور بود، تکاپوهای پانزده‌سالۀ ...  بیشتر
نقش سیاست های تأمین مسکن در نارضایتی کارگران شرکت نفت انگلیس و ایران در مناطق نفت‌خیز خوزستان مطالعۀ موردی: از آغاز کشف نفت تا ملی شدن صنعت نفت (1287-1330ش)
نقش سیاست های تأمین مسکن در نارضایتی کارگران شرکت نفت انگلیس و ایران در مناطق نفت‌خیز خوزستان مطالعۀ موردی: از آغاز کشف نفت تا ملی شدن صنعت نفت (1287-1330ش)

کاوه رستم پور

دوره 29، شماره 43 ، آبان 1398، ، صفحه 53-78

https://doi.org/10.22051/hii.2019.21648.1743

چکیده
  در میان عوامل درونی ایجاد نارضایتی­های کارگران از شرکت نفت انگلیس و ایران، موضوع تأمین مسکن نقش مهمی داشته است؛ زیرا علاوه بر تأمین سرپناه، هویت کارکنان شرکت و خانوادۀ آنها را نیز تشکیل می­داد. با ...  بیشتر
چالش خلافت و حکومت در اندیشۀ سیاسی سید جمال‌الدین اسدآبادی
چالش خلافت و حکومت در اندیشۀ سیاسی سید جمال‌الدین اسدآبادی

مرتضی شیرودی

دوره 29، شماره 44 ، اسفند 1398، ، صفحه 55-70

https://doi.org/10.22051/hii.2020.26247.2017

چکیده
  پیشینۀ چالش مفاهیم مدرن سیاسی با مفاهیم سنتی، به عصر سید جمال‌الدین اسدآبادی و به او می‌رسد. پس از او نیز انسان ایرانیِ معاصر، متحیر از این واقعه، در دوراهیِ روی‌آوری به این «مفاهیم مدرن» یا آن ...  بیشتر
فرّه بانوگِ گیهان/ هزار نوروز و مهرگان
فرّه بانوگِ گیهان/ هزار نوروز و مهرگان

شهرام جلیلیان

دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 55-77

https://doi.org/10.22051/hii.2022.37935.2545

چکیده
  در منابع عربی سده‌های نخستین اسلامی، گهگاه واژه‌ها یا عبارت‌هایی به زبان‌های پهلوی (فارسی میانه) یا فارسی دری آمده است که برای پژوهش دربارۀ تاریخ تکوین زبان فارسی ارزش فراوانی دارند. یک نمونه از این ...  بیشتر
روابط سیاسی و مذهبی فاطمیان و زیریان: رهایی دعوت خلافت فاطمی در عصر معز زیری
روابط سیاسی و مذهبی فاطمیان و زیریان: رهایی دعوت خلافت فاطمی در عصر معز زیری

حبیب زمانی محجوب؛ حسن زندیه

دوره 21، شماره 11 ، آبان 1390، ، صفحه 57-79

https://doi.org/10.22051/hii.2013.656

چکیده
  حکومت بنی‌زیری، نخستین حکومت مغربی خالصی است که بربرها پس از ورود اسلام در افریقیه و بخش­هایی از مغرب میانه بنیان نهادند. زیریان از زمان تأسیس حکومتشان(361ق) تا سال 441 هجری پیرو دعوت فاطمیان بودند، اما ...  بیشتر
ساختار و عملکرد سیاسی-نظامی شهرها در دوره قدرت گیری کریم خان زند(1179- 1160ق)
ساختار و عملکرد سیاسی-نظامی شهرها در دوره قدرت گیری کریم خان زند(1179- 1160ق)

مهدی دهقانی؛ رضا شعبانی

دوره 25، شماره 25 ، خرداد 1394، ، صفحه 57-81

https://doi.org/10.22051/hii.2015.2033

چکیده
  ساختار و عملکرد سیاسی-نظامی شهرها نقش برجسته ای در درگیری ها و رقابت های سیاسی-نظامی کشور در دوره بعد از مرگ نادرشاه افشار داشت؛ با توجه به این مسئله، این مقاله درصدد یافتن پاسخ به این پرسش است: ساختار ...  بیشتر
سیاست و آموزش در دورة پهلوی دوم؛ بررسی موردی علل، چگونگی و فرایند تغییر مباحث و مصوبات شورای عالی فرهنگ:1320 ـ 1332
سیاست و آموزش در دورة پهلوی دوم؛ بررسی موردی علل، چگونگی و فرایند تغییر مباحث و مصوبات شورای عالی فرهنگ:1320 ـ 1332

سجاد راعی گلوجه؛ داریوش رحمانیان

دوره 27، شماره 35 ، آذر 1396، ، صفحه 57-80

https://doi.org/10.22051/hii.2017.16318.1413

چکیده
  با اشغال ایران توسط متفقین در شهریور 1320و خروج رضاشاه از ساختار قدرت سیاسی، گسستی در روند تکوین دولت مطلقه در ایران پدید آمد و منابع تمرکزیافتة قدرت تا اندازة زیادی پراکنده شدند. در فضای سیاسی ـ اجتماعی ...  بیشتر
بررسی جنسیت و پایگاه اجتماعی نویسندگان در نشریه عالم نسوان
بررسی جنسیت و پایگاه اجتماعی نویسندگان در نشریه عالم نسوان

زرین شریفیان پور؛ سهیلا ترابی فارسانی؛ علیرضا ابطحی

دوره 28، شماره 37 ، خرداد 1397، ، صفحه 57-81

https://doi.org/10.22051/hii.2018.15027.1344

چکیده
  با پیروزی جنبش مشروطه، زمینه برای حضور زنان در فعالیت­های جدید فرهنگی از جمله انتشار نشریات زنان مهیا شد. «عالم نسوان« یکی از نشریاتی بود که در فاصلة سال­های 1299 تا 1312ش. منتشر می­شد. این نشریه ...  بیشتر
شرفیابی سفیران و پیوند آن با مسئلۀ اقتدارگرایی و اعمال قدرت شاه براساس روایت سفرنامه نویسان دورۀ شاه‌عباس
شرفیابی سفیران و پیوند آن با مسئلۀ اقتدارگرایی و اعمال قدرت شاه براساس روایت سفرنامه نویسان دورۀ شاه‌عباس

مجتبی ذهابی؛ فریدون الهیاری؛ علی اکبر کجباف

دوره 31، شماره 52 ، بهمن 1400، ، صفحه 57-80

https://doi.org/10.22051/hii.2020.29409.2176

چکیده
  سفرنامه ­های دورۀ شاه‌عباس روایتی از پروسۀ پذیرش سفیران در دربار شاه‌عباس را به دست می ­دهند که مناسبات قدرت و سازوکارهای اعمال آن در ایران را بازتاب می­ دهند. درواقع، در مواجهۀ شاه با سفیران بسیاری ...  بیشتر
جست‌وجو در معنا و مفهوم مشروطه در تلقی و اندیشۀ علمای آذربایجان
جست‌وجو در معنا و مفهوم مشروطه در تلقی و اندیشۀ علمای آذربایجان

عباس قدیمی قیداری؛ زهرا کاظمی

دوره 32، شماره 55 ، آبان 1401، ، صفحه 57-83

https://doi.org/10.22051/hii.2022.39691.2635

چکیده
  یکی از مسئله ­های مهم عصر مشروطه که چالش­های فکری زیادی برانگیخت و در سرنوشت نظام سیاسی جدید عصر مشروطیت ایران مؤثر افتاد، معنا و مفهوم «مشروطه» و در پی آن مناقشات فکری ناشی از اختلاف برداشت‌ها ...  بیشتر
اصلاحات نهادی دولت در اندیشۀ ثقه‌الاسلام تبریزی (با تکیه ‌بر نظریۀ نهادگرایی)
اصلاحات نهادی دولت در اندیشۀ ثقه‌الاسلام تبریزی (با تکیه ‌بر نظریۀ نهادگرایی)

حسین شیرمحمدی باباشیخعلی؛ مصطفی پیرمرادیان؛ حسین عزیزی

دوره 33، شماره 59 ، آذر 1402، ، صفحه 57-85

https://doi.org/10.22051/hii.2023.42326.2738

چکیده
  در عصر قاجار، برخی علما به‌ دلایل فتور ایران اشاره کرده و گاه دربارۀ راهکارهای برون‌رفت از وضع ناگوار اقتصادی تحقیق‌هایی انجام دادند. ثقه‌الاسلام میرزا علی آقا تبریزی(1277-1330ق) یکی از اینان بود. او در ...  بیشتر
بیکاری به‌مثابه مفهومی تاریخی: طرحی برای تحقیق در تاریخِ بیکاری در ایران
بیکاری به‌مثابه مفهومی تاریخی: طرحی برای تحقیق در تاریخِ بیکاری در ایران

محمد جواد عبدالهی

دوره 28، شماره 40 ، اسفند 1397، ، صفحه 59-79

https://doi.org/10.22051/hii.2018.18162.1524

چکیده
  در ایران بیشترِ پژوهش­ها دربارۀ تاریخ بیکاری، تحقیقاتی هستند که نهادهای زیرمجموعۀ دولت انجام داده‌اند. این پژوهش ­ها عمدتاً کوشیده ­اند تا به­ زعم خود، برپایۀ آمارهای رسمی، سیاست ­هایی برای ...  بیشتر
عوامل مؤثر بر توسعۀ اقتصادی کرانه‌ها و پس‌کرانه‌های خلیج‌فارس و دریای عمان در دوره پهلوی اول
عوامل مؤثر بر توسعۀ اقتصادی کرانه‌ها و پس‌کرانه‌های خلیج‌فارس و دریای عمان در دوره پهلوی اول

محمد جعفر چمنکار

دوره 30، شماره 46 ، تیر 1399، ، صفحه 59-86

https://doi.org/10.22051/hii.2020.24197.1897

چکیده
  جزایر، بنادر و پس‌کرانه‌های خلیج‌فارس و دریای عمان در دورۀ پهلوی اول جایگاه ممتاز اقتصادی خود را حفظ کرده بودند. بخش عمده‌ای از تجارت دریایی ایران از مبادی متعدد خروجی و ورودی این مناطق انجام می‌گرفت. ...  بیشتر
ارزیابی عملکرد پارلمانی نمایندگان بوشهر در چالش میان حقوق مردم و قدرت حاکمیت پهلوی مطالعۀ موردی: علی دشتی و احمد اخگر
ارزیابی عملکرد پارلمانی نمایندگان بوشهر در چالش میان حقوق مردم و قدرت حاکمیت پهلوی مطالعۀ موردی: علی دشتی و احمد اخگر

فروغ بحرینی؛ سیمین فصیحی

دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 59-90

https://doi.org/10.22051/hii.2023.41095.2691

چکیده
  با در نظر گرفتن شاخصه‌های حکومت پهلوی، نوعی تضاد و تعارض و چالش میان ماهیت قدرتِ حاکمیت با حقوق ملت در قانون اساسی شکل می‌گیرد که در این چالش نقش و عملکرد نمایندگان به‌عنوان واسطۀ مردم با قدرت حاکمیت ...  بیشتر
علل و زمینه های محرومیت و توسعه نیافتگی کرانه ها و پس کرانه های خلیج فارس ودریای عمان درعصرقاجاریه
علل و زمینه های محرومیت و توسعه نیافتگی کرانه ها و پس کرانه های خلیج فارس ودریای عمان درعصرقاجاریه

محمد جعفر چمنکار

دوره 26، شماره 32 ، اسفند 1395، ، صفحه 61-85

https://doi.org/10.22051/hii.2017.2653

چکیده
  کرانه ها و نواحی پس کرانه ای شمالی خلیج فارس و دریای عمان دردوره قاجاریه ،ازمناطق برجسته ی بازرگانی دریایی به شمار می رفت. بخش عمده ای از ثروت خالص و ناخالص و سرمایه در گردش ایران و کالاها و نیازمندی های ...  بیشتر
قَلیان و قلیان کَشی و نقش آن در تمایزات اجتماعی ایران در عصر ناصرالدین‌شاه قاجار
قَلیان و قلیان کَشی و نقش آن در تمایزات اجتماعی ایران در عصر ناصرالدین‌شاه قاجار

غفار پوربختیار

دوره 30، شماره 47 ، آبان 1399، ، صفحه 61-85

https://doi.org/10.22051/hii.2020.31464.2246

چکیده
  قلیان­ کَشی یکی از عادات و تفریحات ایرانیان در روزگار قاجار بود که چون همۀ اقشار اجتماعی به آن روی ­آورده بودند، تمایزات بسیاری را در خود نهفته داشت. بنابراین پژوهشگر با روش مقایسه ­ای مبتنی بر داده ...  بیشتر
بررسی تاثیر جنگ ایران و عراق بر تجدید مساله جزایر سه گانه در 1371ش/1992م
بررسی تاثیر جنگ ایران و عراق بر تجدید مساله جزایر سه گانه در 1371ش/1992م

محمود عرب اسماعیلی؛ حسن زندیه؛ محمد امیر شیخ نوری؛ محمد رستمی

دوره 26، شماره 29 ، خرداد 1395، ، صفحه 63-80

https://doi.org/10.22051/hii.2016.2223

چکیده
  چکیده: موقعیت استراتژیک جزایر سه گانه در دهانه ورودی خلیج فارس موجب اهمیت این جزایر در حیات اجتماعی ساکنین خلیج فارس بوده است. پذیرش حاکمیت ایران به جزایر سه گانه به واسطه بروز رقابت های سیاسی و اقتصادی ...  بیشتر
بینش نظری ابن مجاور در تاریخ المستبصر
بینش نظری ابن مجاور در تاریخ المستبصر

سعید خنافره مودت؛ شهلا بختیاری

دوره 30، شماره 45 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 63-85

https://doi.org/10.22051/hii.2020.27788.2085

چکیده
  ابن‌مجاور یک نظریه‌پرداز گمنام ایرانی است که سفرنامه‌اش تاریخ المستبصر، با وجود اهمیت نظری آن، در میان پژوهشگران معاصر کمتر شناخته شده است. تاریخ المستبصر گزارشی از سفر ابن‌مجاور در شهرهای شبه‌جزیرۀ ...  بیشتر
تاریخ صفویان از دریچۀ اسلام‌گرایی؛ تأملی بر تأثیر اندیشه‌های اسلام‌گرایانه‌ در صفویه‌شناسیِ مرتضی مطهری و علی شریعتی
تاریخ صفویان از دریچۀ اسلام‌گرایی؛ تأملی بر تأثیر اندیشه‌های اسلام‌گرایانه‌ در صفویه‌شناسیِ مرتضی مطهری و علی شریعتی

حمید صادقی؛ نزهت احمدی

دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 63-82

https://doi.org/10.22051/hii.2022.39031.2604

چکیده
  مرتضی مطهری و علی شریعتی به مثابه دو متفکر-مورخ شیعی، تحت تأثیر اندیشه ­های اسلام ­گرایانه­ و به پشتوانۀ اتکای فزاینده به مطالعات تاریخی، درصدد ارائۀ خوانشی انتقادی از تاریخ اسلام و ایران برآمدند ...  بیشتر
مفهوم آزادی در «ثریا» چاپ قاهره
مفهوم آزادی در «ثریا» چاپ قاهره

غلامعلی پاشازاده؛ فاطمه اروجی؛ رسول پورزمانی

دوره 33، شماره 60 ، بهمن 1402، ، صفحه 63-87

https://doi.org/10.22051/hii.2024.44187.2813

چکیده
  دورۀ قاجار برای ایرانیان مصادف با آشنایی و رویارویی با مفاهیم مدرن غربی، مانند آزادی است. جراید ایرانیِ چاپ خارج ایران در دورۀ زمانی پیشامشروطه یکی از مجاری آشنایی ایرانیان با این مفهوم بوده است. «روزنامه ...  بیشتر
مناسبات سامانیان با خلافت عباسی و عوامل مؤثر بر آن
مناسبات سامانیان با خلافت عباسی و عوامل مؤثر بر آن

محسن رحمتی

دوره 25، شماره 28 ، اسفند 1394، ، صفحه 65-98

https://doi.org/10.22051/hii.2016.2215

چکیده
  در آغاز قرن سوم با موافقت خلافت عباسی، خاندان دهقانی سامانی، بر نواحی مرزی قلمرو اسلامی در شرق ماوراء النهر مسلط شده و به تدریج بر دامنه قدرت و قلمرو آن اقزوده شد تا اینکه همه نواحی شرقی قلمرو اسلامی از ...  بیشتر
نقش بزرگان و نژادگان در محاکمه و مرگ خسرو پرویز
نقش بزرگان و نژادگان در محاکمه و مرگ خسرو پرویز

شهرام جلیلیان

دوره 27، شماره 33 ، خرداد 1396، ، صفحه 65-88

https://doi.org/10.22051/hii.2017.6994.1025

چکیده
  در فوریة 628 م. گروهی از بزرگان و هموندان خاندان‌های نژادة ایرانی و فرماندهان سپاه که از شیوة فرمانروایی و سیاست‌های خسرو پرویز (590-628 م.) به خشم آمده بودند، در یک شورش بزرگ، خسرو را به زندان انداختند و شیرویه، ...  بیشتر