دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)
اصلاحات نهادی دولت از منظر اندیشه ثقه الاسلام تبریزی(با تکیه بر نظریه نهادگرایی)
اصلاحات نهادی دولت از منظر اندیشه ثقه الاسلام تبریزی(با تکیه بر نظریه نهادگرایی)

حسین شیرمحمدی باباشیخعلی؛ مصطفی پیرمرادیان؛ حسین عزیزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 اردیبهشت 1402

https://doi.org/10.22051/hii.2023.42326.2738

چکیده
  در دوره قاجار، برخی علما، به دلایل فتور ایران اشاره کرده و بعضا به تحقیق در راهکارهایی برای برون رفت از وضعیت ناگوار اقتصادی پرداخته بودند. ثقه‌الاسلام تبریزی یکی از این روحانیون بود که در جنبش مشروطیت ...  بیشتر
وضعیت شغلی معلمان زن در عصر رضاشاه
وضعیت شغلی معلمان زن در عصر رضاشاه

مرضیه حسینی

دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402

https://doi.org/10.22051/hii.2023.41164.2693

چکیده
  تحول در نظام آموزشی عصر رضاشاه ذیل گفتمان دولت مدرن ملی و به تبع آن رشد و گسترش آموزش زنان با هدف تربیت زن و مادر جدید ایرانی، به اشتغال چشمگیر زنان در نظام آموزشی به‌ویژه به عنوان معلم منجر شد. دربارۀ ...  بیشتر
بحران در کمیسیون های کمک به مستمندان و تشکیل سازمان اردوهای کار (331-1338ش)
بحران در کمیسیون های کمک به مستمندان و تشکیل سازمان اردوهای کار (331-1338ش)

محمد جواد عبدالهی

دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402

https://doi.org/10.22051/hii.2023.44107.2807

چکیده
  در دهۀ 1320ش. با هجوم انبوهی از افراد مستمند از شهرهای کوچک و مناطق روستایی به شهرهای بزرگ، برنامه­ها و سیاست­های اجتماعی مختلفی به منظور رسیدگی به این افراد در دستور کار قرار گرفت. با این حال، اصلی­ترین ...  بیشتر
چالش ها و مسائل پیش ‌روی صنعت تولید ابریشم و نوغان‌داران گیلان عهد قاجاری (1300ـ1335ق/ 1882ـ1917م)
چالش ها و مسائل پیش ‌روی صنعت تولید ابریشم و نوغان‌داران گیلان عهد قاجاری (1300ـ1335ق/ 1882ـ1917م)

زلیخا غفاری رودسری؛ مهدی عبادی

دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402

https://doi.org/10.22051/hii.2023.43171.2767

چکیده
  در عصر قاجاریه، گیلان به عنوان تولیدکنندۀ عمده ابریشم و مرکز اصلی تجارت خارجی ایران از طریق دریای خزر، جایگاه چشمگیری در اقتصاد کشوری و منابع درآمد دولت مرکزی داشت. با وجود این، فراگیری بیماری کرم ابریشم ...  بیشتر
سفارت در دورۀ تیموریان؛ تشریفات استقبال و بار یافتن سفرا
سفارت در دورۀ تیموریان؛ تشریفات استقبال و بار یافتن سفرا

میثم یاری مطلق؛ محبوبه شرفی

دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402

https://doi.org/10.22051/hii.2023.43622.2786

چکیده
  آداب و تشریفات سیاسی از مباحث بسیار مهم در امر سفارت‌ است. پذیرش سفیر در هر دوره‌ای آداب‌ و رسوم خاصی داشت که از باورها و اعتقادات حاکم بر دربار نشأت می‌گرفت. پژوهش حاضر به روش تاریخی، مبتنی بر رویکرد ...  بیشتر
ائتلاف شکننده؛ تحلیلی بر پیروزی کاندیدای حزب توده از حوزۀ انتخابیۀ اصفهان در انتخابات مجلس چهاردهم شورای ملی (۱۳۲۲ش/ ۱۹۴۳م)
ائتلاف شکننده؛ تحلیلی بر پیروزی کاندیدای حزب توده از حوزۀ انتخابیۀ اصفهان در انتخابات مجلس چهاردهم شورای ملی (۱۳۲۲ش/ ۱۹۴۳م)

محمد افقری؛ مرتضی نورائی

دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 11-36

https://doi.org/10.22051/hii.2023.42330.2727

چکیده
  در پی اشغال ایران به‌دستِ متفقین در شهریور ۱۳۲۰ هجری شمسی و با استعفای رضاشاه، انتخابات مجلس چهاردهم در فضایی کاملاً متفاوت برگزار شد. حزب توده در این دوره توانست نمایندگانی را از مناطق عمدتاً شمالی ...  بیشتر
ارزیابی عملکرد پارلمانی نمایندگان بوشهر در چالش میان حقوق مردم و قدرت حاکمیت پهلوی مطالعۀ موردی: علی دشتی و احمد اخگر
ارزیابی عملکرد پارلمانی نمایندگان بوشهر در چالش میان حقوق مردم و قدرت حاکمیت پهلوی مطالعۀ موردی: علی دشتی و احمد اخگر

فروغ بحرینی؛ سیمین فصیحی

دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 59-90

https://doi.org/10.22051/hii.2023.41095.2691

چکیده
  با در نظر گرفتن شاخصه‌های حکومت پهلوی، نوعی تضاد و تعارض و چالش میان ماهیت قدرتِ حاکمیت با حقوق ملت در قانون اساسی شکل می‌گیرد که در این چالش نقش و عملکرد نمایندگان به‌عنوان واسطۀ مردم با قدرت حاکمیت ...  بیشتر
کارکرد حمام و استحمام در بازتاب تمایزات اجتماعی جامعۀ ایران در عصر قاجار
کارکرد حمام و استحمام در بازتاب تمایزات اجتماعی جامعۀ ایران در عصر قاجار

غفار پوربختیار

دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 91-112

https://doi.org/10.22051/hii.2023.42558.2742

چکیده
  ایرانیان از دیرباز به امر حمام و استحمام‌کردن توجه ویژه‌‌ای داشته‌‌اند. اگرچه آنان در دورۀ قاجار نیز همچون ادوار قبل توجه زیادی به استحمام و رعایت بهداشت و پاکیزگی داشته‌‌اند، این پژوهش در پی آن ...  بیشتر
نقش دولت در اقتصاد؛ بازخوانی آرا و اندیشه ‏های احمد متین دفتری
نقش دولت در اقتصاد؛ بازخوانی آرا و اندیشه ‏های احمد متین دفتری

حسن رجبی فرد

دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 113-134

https://doi.org/10.22051/hii.2023.43314.2768

چکیده
  با شروع مناسبات ایران و غرب در دورۀ قاجاریه، بحران، همۀ عرصه‌های حیات جامعۀ ایران را در برگرفت. یکی از این عرصه‏ها، بحران اقتصادی بود. برخی از منورالفکران به اقتضای درک و بینش خود سعی کردند راه ‏حلی ...  بیشتر
تبیین وضعیت سلامت کارگران و بهداشت کارخانه ها و تصویب نخستین آیین نامۀ بهداشت کارگران در ایران عصر پهلوی (1304-1332ش)
تبیین وضعیت سلامت کارگران و بهداشت کارخانه ها و تصویب نخستین آیین نامۀ بهداشت کارگران در ایران عصر پهلوی (1304-1332ش)

حسین احمدزاده نودیجه؛ قباد منصوربخت

دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 15-41

https://doi.org/10.22051/hii.2023.42271.2725

چکیده
  وقوع انقلاب صنعتی و ماشینی شدن تولید اگرچه از سختی تولید و فشار بر جسم انسان تا حدی کاست، اما ساعات کار طولانی، بهره­ کشی شدید و خطرات ناشی از کار با ماشین ­های ناایمن اولیه، سلامتی و زندگی کارگران ...  بیشتر
پژوهشی در اهمیت عرفانی «لا» با تکیه بر شواهد باستان شناسانه
پژوهشی در اهمیت عرفانی «لا» با تکیه بر شواهد باستان شناسانه

حمید پورداود

دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 43-66

https://doi.org/10.22051/hii.2023.42350.2730

چکیده
  در ادواری که اندیشه­ های عارفانه در بطن جامعه رواج بیشتری داشته است، در کنار متون ادبی-عرفانی که به فراوانی به رشته تحریر درآمده­اند، می­توان نشانه­ های مادی از نگرش­ های عارفانه را نیز دید. از ...  بیشتر
ظهور مالکیت خصوصی و انقلاب مشروطه در ایران بر مبنای رهیافت نظم های اجتماعی نهادگرایی
ظهور مالکیت خصوصی و انقلاب مشروطه در ایران بر مبنای رهیافت نظم های اجتماعی نهادگرایی

علی جعفری شهرستانی؛ فرشاد مومنی؛ حجت الله میرزایی

دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 67-90

https://doi.org/10.22051/hii.2023.39814.2637

چکیده
  هدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط دوسویۀ ظهور مالکیت خصوصی و انقلاب مشروطه با استفاده از رهیافت نظم ­های اجتماعی به روش کیفی (تاریخی-تحلیلی) است. براساس یافته­ های این پژوهش، نظم اجتماعی حاکم تا ...  بیشتر
تقسیمات سرزمینی در پیوند با نظام حکمرانی دیوانی دورۀ ناصرالدین‌شاه (1264-1313ق/1847-1895م)
تقسیمات سرزمینی در پیوند با نظام حکمرانی دیوانی دورۀ ناصرالدین‌شاه (1264-1313ق/1847-1895م)

فرشید نوروزی؛ هوشنگ خسروبیگی؛ نظامعلی دهنوی

دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 173-194

https://doi.org/10.22051/hii.2023.42324.2726

چکیده
  قاجارها در اوایل حکومتشان برای ادارۀ نظام تقسیمات سرزمینی از سنت حکمرانی خاندانی استفاده کردند، اما از دورۀ ناصرالدین‌شاه سنت حکمرانی خاندانی برای ادارۀ آن نظام و استفاده از شاهزادگان و اعضای خاندان ...  بیشتر
جست‌وجو در معنا و مفهوم مشروطه در تلقی و اندیشۀ علمای آذربایجان
جست‌وجو در معنا و مفهوم مشروطه در تلقی و اندیشۀ علمای آذربایجان

عباس قدیمی قیداری؛ زهرا کاظمی

دوره 32، شماره 55 ، آبان 1401، ، صفحه 57-83

https://doi.org/10.22051/hii.2022.39691.2635

چکیده
  یکی از مسئله ­های مهم عصر مشروطه که چالش­های فکری زیادی برانگیخت و در سرنوشت نظام سیاسی جدید عصر مشروطیت ایران مؤثر افتاد، معنا و مفهوم «مشروطه» و در پی آن مناقشات فکری ناشی از اختلاف برداشت‌ها ...  بیشتر
شکستن صدای کارگران صنعت نفت در هیاهوی جنبش ملی نفت ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ش (تاریخ از پایین)
شکستن صدای کارگران صنعت نفت در هیاهوی جنبش ملی نفت ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ش (تاریخ از پایین)

ربابه معتقدی

دوره 32، شماره 55 ، آبان 1401، ، صفحه 133-155

https://doi.org/10.22051/hii.2023.40726.2674

چکیده
  در تاریخ‌نگاری ملی شدن نفت به توصیف رفتار و تحلیل اندیشۀ نخبگان سیاسی و دولتمردان فراوان پرداخته شده و صدها کتاب و مقاله نوشته شده است. نقش جبهۀ ملی، تأثیر روحانیت مبارز، نگاه و عملکرد احزاب به‌ویژه ...  بیشتر
معرفی، بررسی و تاریخ‎گذاری کتیبۀ نویافته در بافت تاریخی شهر یزد
معرفی، بررسی و تاریخ‎گذاری کتیبۀ نویافته در بافت تاریخی شهر یزد

سید فضل اله میردهقان؛ یداله حیدری باباکمال

دوره 32، شماره 55 ، آبان 1401، ، صفحه 157-179

https://doi.org/10.22051/hii.2021.32995.2316

چکیده
  مفاهیم و تاریخ ­های به ­کار رفته در کتیبۀ بناهای تاریخی، اطلاعات ارزشمندی را دربارۀ تاریخ ساخت و شرایط سیاسی و حکومتی زمان خود به دست می ­دهند. یکی از نمونه ­های جالب توجه در این زمینه، کتیبۀ کارگاه ...  بیشتر
شناخت، پیشگیری و درمان مرض وبا در ایران عصر صفوی
شناخت، پیشگیری و درمان مرض وبا در ایران عصر صفوی

محمد علی پرغو؛ جواد علیپور سیلاب

دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 39-61

https://doi.org/10.22051/hii.2022.37726.2530

چکیده
   بروز بیماری با به چالش کشیدن صحت جسمی و روحی، نهایتاً به نیستی انسان می‌انجامد. پژوهش حاضر براساس این مسئله شکل‌گرفته است که شناخت، پیشگیری و درمان بیماری عفونی و مهلک وبا در جامعۀ ایران عصر صفوی ...  بیشتر
تاریخ صفویان از دریچۀ اسلام‌گرایی؛ تأملی بر تأثیر اندیشه‌های اسلام‌گرایانه‌ در صفویه‌شناسیِ مرتضی مطهری و علی شریعتی
تاریخ صفویان از دریچۀ اسلام‌گرایی؛ تأملی بر تأثیر اندیشه‌های اسلام‌گرایانه‌ در صفویه‌شناسیِ مرتضی مطهری و علی شریعتی

حمید صادقی؛ نزهت احمدی

دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 63-82

https://doi.org/10.22051/hii.2022.39031.2604

چکیده
  مرتضی مطهری و علی شریعتی به مثابه دو متفکر-مورخ شیعی، تحت تأثیر اندیشه ­های اسلام ­گرایانه­ و به پشتوانۀ اتکای فزاینده به مطالعات تاریخی، درصدد ارائۀ خوانشی انتقادی از تاریخ اسلام و ایران برآمدند ...  بیشتر
روابط ابراهیم خلیل خان جوانشیر قراباغی با حکومت عثمانی
روابط ابراهیم خلیل خان جوانشیر قراباغی با حکومت عثمانی

محمد عزیزنژاد؛ فاطمه جعفرنیا

دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 83-112

https://doi.org/10.22051/hii.2022.39430.2625

چکیده
  اشغال خانات قریم (کریمه) از سوی روس­ها و نفوذ و پیشروی تدریجی آنان در مناطق حوزۀ نفوذ حکومت عثمانی در قفقاز، امنیت مرزهای شرقی آناطولی را به خطر انداخت و موقعیت حساس قفقاز را برای عثمانی­ ها نمایان ...  بیشتر
بررسی عملکرد روزنامه اطلاعات در قبال سیاست متحدالشکل کردن البسه (عصر رضاشاه)
بررسی عملکرد روزنامه اطلاعات در قبال سیاست متحدالشکل کردن البسه (عصر رضاشاه)

سعید کرمی صلاح الدینکلا؛ علی محمدزاده

دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 113-137

https://doi.org/10.22051/hii.2022.38621.2586

چکیده
  اتحاد شکل در پوشش ریخت‌مدارانۀ مردم ایران با عنوان قانون متحدالشکل کردن البسه اتباع ایران در داخل مملکت (مصوب دورۀ هفتم مجلس شورای ملی)، یکی از مهم‌ترین عناصر و مؤلفه‌های شکل دهنده به سیاست‌های قومی-فرهنگی ...  بیشتر
مبدأ دورۀ جدید تاریخ ایران کجاست؟
مبدأ دورۀ جدید تاریخ ایران کجاست؟

علیرضا ملایی توانی

دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 161-181

https://doi.org/10.22051/hii.2022.38812.2593

چکیده
  اندیشیدن دربارۀ ماهیت و کیفیت دوره‌هایی که بشر در تاریخ سپری کرده و یا در حال سپری کردن آن است، از دغدغه‌های فیلسوفان، اندیشمندان، مورخان و الاهی‌دانان بوده است. از همین رو، تاریخ جهان از منظرهای گوناگون ...  بیشتر
بررسی چالش‌ها و روش‌های متغیر تصویب بودجه در ایران(از مشروطه تا پایان حکومت قاجاریه)
بررسی چالش‌ها و روش‌های متغیر تصویب بودجه در ایران(از مشروطه تا پایان حکومت قاجاریه)

حسین احمدی رهبریان؛ مقصودعلی صادقی گندمانی

دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 11-30

https://doi.org/10.22051/hii.2021.36443.2483

چکیده
  با انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی، انتظار می‌رفت که با تصویب بودجه به‌عنوان مهم‌ترین سند مالی کشور، تحول مثبتی در ساختار مالی ایران نسبت به قبل از مشروطه ایجاد شود. روش تصویب بودجه در قانون اساسی ...  بیشتر
ارزیابی انتقادی خوانش عقل‌ستیزانه از اخباریان
ارزیابی انتقادی خوانش عقل‌ستیزانه از اخباریان

مهدی حسین زاده یزدی؛ کوشا وطن خواه

دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 79-100

https://doi.org/10.22051/hii.2022.36541.2488

چکیده
  مکتب فقهی اخباری در سدۀ یازدهم هجری درون نظام فقاهت امامیه پدید آمد و منشأ تحول‌های فراوانی در تاریخ اجتهاد امامیه شد، به‌طوری که در اغلب پژوهش‌های مرتبط با تاریخ ایران، فصلی به منازعۀ اصولی-اخباری ...  بیشتر
انگیزه‌‌ها و اهداف تأسیس کنسولگری بریتانیا در مشهد در عصر قاجار
انگیزه‌‌ها و اهداف تأسیس کنسولگری بریتانیا در مشهد در عصر قاجار

رضا صحت منش

دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 101-127

https://doi.org/10.22051/hii.2021.37482.2521

چکیده
  انگلستان و روسیه در دورۀ قاجار، بر اساس امتیاز دولت کامله‌‌الوداد، در ایران کنسولگری تأسیس کردند. کنسولگری معمولاً با اهداف بازرگانی ایجاد می‌‌شد، اما گزارش‌‌ها و فعالیت‌های چنین مؤسساتی بسیار ...  بیشتر
نظام ضرب سکه و مبادلات پولی دورۀ تیموریان(با تکیه بر قلمرو شرق ایران)
نظام ضرب سکه و مبادلات پولی دورۀ تیموریان(با تکیه بر قلمرو شرق ایران)

نسرین میرآخورلو؛ محبوبه شرفی

دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 151-179

https://doi.org/10.22051/hii.2021.34713.2405

چکیده
  نظام ضرب سکه در دورۀ تیموریان همانند دیگر سلسله‌های حکومتی، اطلاعاتی ارزشمند در حوزۀ نفوذ و قدرت سیاسی حاکمان ارائه می‌دهد و به‌طور نسبی نشان‌دهندۀ گرایش‌های دینی، وضعیت سیاسی، اقتصادی، به‌خصوص ...  بیشتر