دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)
موضوعات = تاریخ تحولات ایران بعد از اسلام
تعداد مقالات: 181
اصلاحات نهادی دولت از منظر اندیشه ثقه الاسلام تبریزی(با تکیه بر نظریه نهادگرایی)
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 اردیبهشت 1402
چکیده
در دوره قاجار، برخی علما، به دلایل فتور ایران اشاره کرده و بعضا به تحقیق در راهکارهایی برای برون رفت از وضعیت ناگوار اقتصادی پرداخته بودند. ثقهالاسلام تبریزی یکی از این روحانیون بود که در جنبش مشروطیت ... بیشتروضعیت شغلی معلمان زن در عصر رضاشاه
دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402
چکیده
تحول در نظام آموزشی عصر رضاشاه ذیل گفتمان دولت مدرن ملی و به تبع آن رشد و گسترش آموزش زنان با هدف تربیت زن و مادر جدید ایرانی، به اشتغال چشمگیر زنان در نظام آموزشی بهویژه به عنوان معلم منجر شد. دربارۀ ... بیشتربحران در کمیسیون های کمک به مستمندان و تشکیل سازمان اردوهای کار (331-1338ش)
دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402
چکیده
در دهۀ 1320ش. با هجوم انبوهی از افراد مستمند از شهرهای کوچک و مناطق روستایی به شهرهای بزرگ، برنامهها و سیاستهای اجتماعی مختلفی به منظور رسیدگی به این افراد در دستور کار قرار گرفت. با این حال، اصلیترین ... بیشترچالش ها و مسائل پیش روی صنعت تولید ابریشم و نوغانداران گیلان عهد قاجاری (1300ـ1335ق/ 1882ـ1917م)
دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402
چکیده
در عصر قاجاریه، گیلان به عنوان تولیدکنندۀ عمده ابریشم و مرکز اصلی تجارت خارجی ایران از طریق دریای خزر، جایگاه چشمگیری در اقتصاد کشوری و منابع درآمد دولت مرکزی داشت. با وجود این، فراگیری بیماری کرم ابریشم ... بیشترسفارت در دورۀ تیموریان؛ تشریفات استقبال و بار یافتن سفرا
دوره 33، شماره 58 ، مرداد 1402
چکیده
آداب و تشریفات سیاسی از مباحث بسیار مهم در امر سفارت است. پذیرش سفیر در هر دورهای آداب و رسوم خاصی داشت که از باورها و اعتقادات حاکم بر دربار نشأت میگرفت. پژوهش حاضر به روش تاریخی، مبتنی بر رویکرد ... بیشترائتلاف شکننده؛ تحلیلی بر پیروزی کاندیدای حزب توده از حوزۀ انتخابیۀ اصفهان در انتخابات مجلس چهاردهم شورای ملی (۱۳۲۲ش/ ۱۹۴۳م)
دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 11-36
چکیده
در پی اشغال ایران بهدستِ متفقین در شهریور ۱۳۲۰ هجری شمسی و با استعفای رضاشاه، انتخابات مجلس چهاردهم در فضایی کاملاً متفاوت برگزار شد. حزب توده در این دوره توانست نمایندگانی را از مناطق عمدتاً شمالی ... بیشترارزیابی عملکرد پارلمانی نمایندگان بوشهر در چالش میان حقوق مردم و قدرت حاکمیت پهلوی مطالعۀ موردی: علی دشتی و احمد اخگر
دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 59-90
چکیده
با در نظر گرفتن شاخصههای حکومت پهلوی، نوعی تضاد و تعارض و چالش میان ماهیت قدرتِ حاکمیت با حقوق ملت در قانون اساسی شکل میگیرد که در این چالش نقش و عملکرد نمایندگان بهعنوان واسطۀ مردم با قدرت حاکمیت ... بیشترکارکرد حمام و استحمام در بازتاب تمایزات اجتماعی جامعۀ ایران در عصر قاجار
دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 91-112
چکیده
ایرانیان از دیرباز به امر حمام و استحمامکردن توجه ویژهای داشتهاند. اگرچه آنان در دورۀ قاجار نیز همچون ادوار قبل توجه زیادی به استحمام و رعایت بهداشت و پاکیزگی داشتهاند، این پژوهش در پی آن ... بیشترنقش دولت در اقتصاد؛ بازخوانی آرا و اندیشه های احمد متین دفتری
دوره 33، شماره 57 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 113-134
چکیده
با شروع مناسبات ایران و غرب در دورۀ قاجاریه، بحران، همۀ عرصههای حیات جامعۀ ایران را در برگرفت. یکی از این عرصهها، بحران اقتصادی بود. برخی از منورالفکران به اقتضای درک و بینش خود سعی کردند راه حلی ... بیشترتبیین وضعیت سلامت کارگران و بهداشت کارخانه ها و تصویب نخستین آیین نامۀ بهداشت کارگران در ایران عصر پهلوی (1304-1332ش)
دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 15-41
چکیده
وقوع انقلاب صنعتی و ماشینی شدن تولید اگرچه از سختی تولید و فشار بر جسم انسان تا حدی کاست، اما ساعات کار طولانی، بهره کشی شدید و خطرات ناشی از کار با ماشین های ناایمن اولیه، سلامتی و زندگی کارگران ... بیشترپژوهشی در اهمیت عرفانی «لا» با تکیه بر شواهد باستان شناسانه
دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 43-66
چکیده
در ادواری که اندیشه های عارفانه در بطن جامعه رواج بیشتری داشته است، در کنار متون ادبی-عرفانی که به فراوانی به رشته تحریر درآمدهاند، میتوان نشانه های مادی از نگرش های عارفانه را نیز دید. از ... بیشترظهور مالکیت خصوصی و انقلاب مشروطه در ایران بر مبنای رهیافت نظم های اجتماعی نهادگرایی
دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 67-90
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، بررسی ارتباط دوسویۀ ظهور مالکیت خصوصی و انقلاب مشروطه با استفاده از رهیافت نظم های اجتماعی به روش کیفی (تاریخی-تحلیلی) است. براساس یافته های این پژوهش، نظم اجتماعی حاکم تا ... بیشترتقسیمات سرزمینی در پیوند با نظام حکمرانی دیوانی دورۀ ناصرالدینشاه (1264-1313ق/1847-1895م)
دوره 32، شماره 56 ، دی 1401، ، صفحه 173-194
چکیده
قاجارها در اوایل حکومتشان برای ادارۀ نظام تقسیمات سرزمینی از سنت حکمرانی خاندانی استفاده کردند، اما از دورۀ ناصرالدینشاه سنت حکمرانی خاندانی برای ادارۀ آن نظام و استفاده از شاهزادگان و اعضای خاندان ... بیشترجستوجو در معنا و مفهوم مشروطه در تلقی و اندیشۀ علمای آذربایجان
دوره 32، شماره 55 ، آبان 1401، ، صفحه 57-83
چکیده
یکی از مسئله های مهم عصر مشروطه که چالشهای فکری زیادی برانگیخت و در سرنوشت نظام سیاسی جدید عصر مشروطیت ایران مؤثر افتاد، معنا و مفهوم «مشروطه» و در پی آن مناقشات فکری ناشی از اختلاف برداشتها ... بیشترشکستن صدای کارگران صنعت نفت در هیاهوی جنبش ملی نفت ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ش (تاریخ از پایین)
دوره 32، شماره 55 ، آبان 1401، ، صفحه 133-155
چکیده
در تاریخنگاری ملی شدن نفت به توصیف رفتار و تحلیل اندیشۀ نخبگان سیاسی و دولتمردان فراوان پرداخته شده و صدها کتاب و مقاله نوشته شده است. نقش جبهۀ ملی، تأثیر روحانیت مبارز، نگاه و عملکرد احزاب بهویژه ... بیشترمعرفی، بررسی و تاریخگذاری کتیبۀ نویافته در بافت تاریخی شهر یزد
دوره 32، شماره 55 ، آبان 1401، ، صفحه 157-179
چکیده
مفاهیم و تاریخ های به کار رفته در کتیبۀ بناهای تاریخی، اطلاعات ارزشمندی را دربارۀ تاریخ ساخت و شرایط سیاسی و حکومتی زمان خود به دست می دهند. یکی از نمونه های جالب توجه در این زمینه، کتیبۀ کارگاه ... بیشترشناخت، پیشگیری و درمان مرض وبا در ایران عصر صفوی
دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 39-61
چکیده
بروز بیماری با به چالش کشیدن صحت جسمی و روحی، نهایتاً به نیستی انسان میانجامد. پژوهش حاضر براساس این مسئله شکلگرفته است که شناخت، پیشگیری و درمان بیماری عفونی و مهلک وبا در جامعۀ ایران عصر صفوی ... بیشترتاریخ صفویان از دریچۀ اسلامگرایی؛ تأملی بر تأثیر اندیشههای اسلامگرایانه در صفویهشناسیِ مرتضی مطهری و علی شریعتی
دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 63-82
چکیده
مرتضی مطهری و علی شریعتی به مثابه دو متفکر-مورخ شیعی، تحت تأثیر اندیشه های اسلام گرایانه و به پشتوانۀ اتکای فزاینده به مطالعات تاریخی، درصدد ارائۀ خوانشی انتقادی از تاریخ اسلام و ایران برآمدند ... بیشترروابط ابراهیم خلیل خان جوانشیر قراباغی با حکومت عثمانی
دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 83-112
چکیده
اشغال خانات قریم (کریمه) از سوی روسها و نفوذ و پیشروی تدریجی آنان در مناطق حوزۀ نفوذ حکومت عثمانی در قفقاز، امنیت مرزهای شرقی آناطولی را به خطر انداخت و موقعیت حساس قفقاز را برای عثمانی ها نمایان ... بیشتربررسی عملکرد روزنامه اطلاعات در قبال سیاست متحدالشکل کردن البسه (عصر رضاشاه)
دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 113-137
چکیده
اتحاد شکل در پوشش ریختمدارانۀ مردم ایران با عنوان قانون متحدالشکل کردن البسه اتباع ایران در داخل مملکت (مصوب دورۀ هفتم مجلس شورای ملی)، یکی از مهمترین عناصر و مؤلفههای شکل دهنده به سیاستهای قومی-فرهنگی ... بیشترمبدأ دورۀ جدید تاریخ ایران کجاست؟
دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 161-181
چکیده
اندیشیدن دربارۀ ماهیت و کیفیت دورههایی که بشر در تاریخ سپری کرده و یا در حال سپری کردن آن است، از دغدغههای فیلسوفان، اندیشمندان، مورخان و الاهیدانان بوده است. از همین رو، تاریخ جهان از منظرهای گوناگون ... بیشتربررسی چالشها و روشهای متغیر تصویب بودجه در ایران(از مشروطه تا پایان حکومت قاجاریه)
دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 11-30
چکیده
با انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی، انتظار میرفت که با تصویب بودجه بهعنوان مهمترین سند مالی کشور، تحول مثبتی در ساختار مالی ایران نسبت به قبل از مشروطه ایجاد شود. روش تصویب بودجه در قانون اساسی ... بیشترارزیابی انتقادی خوانش عقلستیزانه از اخباریان
دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 79-100
چکیده
مکتب فقهی اخباری در سدۀ یازدهم هجری درون نظام فقاهت امامیه پدید آمد و منشأ تحولهای فراوانی در تاریخ اجتهاد امامیه شد، بهطوری که در اغلب پژوهشهای مرتبط با تاریخ ایران، فصلی به منازعۀ اصولی-اخباری ... بیشترانگیزهها و اهداف تأسیس کنسولگری بریتانیا در مشهد در عصر قاجار
دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 101-127
چکیده
انگلستان و روسیه در دورۀ قاجار، بر اساس امتیاز دولت کاملهالوداد، در ایران کنسولگری تأسیس کردند. کنسولگری معمولاً با اهداف بازرگانی ایجاد میشد، اما گزارشها و فعالیتهای چنین مؤسساتی بسیار ... بیشترنظام ضرب سکه و مبادلات پولی دورۀ تیموریان(با تکیه بر قلمرو شرق ایران)
دوره 32، شماره 53 ، فروردین 1401، ، صفحه 151-179