محمد آزغ؛ فریدون اللهیاری؛ علی اکبر کجباف
چکیده
جنبش عباسیان یکی از نقاط عطف تاریخ اسلام در قرن دوم قمری می‌باشد. جنبش های اجتماعی بحثی اساسی در نظریه های انقلاب‌اند که به سبب همین اهمیت، نظریه های مختلف کوشیده اند آنها را توضیح دهند. ...
بیشتر
جنبش عباسیان یکی از نقاط عطف تاریخ اسلام در قرن دوم قمری می‌باشد. جنبش های اجتماعی بحثی اساسی در نظریه های انقلاب‌اند که به سبب همین اهمیت، نظریه های مختلف کوشیده اند آنها را توضیح دهند. یکی از مهمترین این نظریه ها، نظریۀ «محرومیت نسبی» می‌باشد. ورود اسلام به ایران و شعارهای برابری خواهانه سطح انتظارات ارزشی مردم را بالا برد. این در حالی بود که پس از مدتی، بهخصوص در دورۀ بنیامیه سطح توانایی ارزشی مردم تغییر چندانی نکرد. بنابراین میتوان محرومیت نسبی، یعنی فاصله گرفتن انتظارات ارزشی و تواناییهای ارزشی را زمینه ای مهم در ایجاد سرخوردگی و نارضایتی مردم و یکی از دلایل اصلی پیوستن طبقات مختلف، بهخصوص طبقات میانی و فرودست به جنبش عباسیان دانست. نگارندگان مقالۀ حاضر کوشیدهاند با تمرکز بر جنبش عباسیان و با بهره گیری از روش تحلیل تاریخی و جامعه شناختی و همچنین بررسی محتوای آثار تاریخی، در پرتو نظریۀ محرومیت نسبی به بررسی زمینه ها و علل پیوستن طبقات مختلف به این جنبش بپردازند.
