دوره 34 (1403)
دوره 33 (1402)
دوره 32 (1401)
دوره 31 (1400)
دوره 30 (1399)
دوره 29 (1398)
دوره 28 (1397)
دوره 27 (1396)
دوره 26 (1395)
دوره 25 (1394)
دوره 24 (1393)
دوره 23 (1392)
دوره 22 (1391)
دوره 21 (1390)
دوره 20 (1389)
دوره 19 (1388)
کلیدواژه‌ها = ایران
تعداد مقالات: 36
خوانشی نو در تحلیل زوایای کارکردی مهدویت در عصر صفویه
دوره 33، شماره 60 ، بهمن 1402، ، صفحه 171-198
چکیده
یکی از مشخصههای عصر صفویه رویکردهای جریان ساز شیعی بود که خود را در قامت مفهوم مهدویت آشکار کرده است. نگارندگان پژوهش حاضر با این مفروض که مهدویت در صفویه ضمن وجوه کارکردی، با ابعاد کژکارکردی و بیکارکردی ... بیشتر
مذاکرات ارزنه‌الروم و بروز نخستین بحث و جدل‌ها دربارۀ اصالت و اعتبار عهدنامۀ زهاب (1259-1263قمری)
دوره 33، شماره 59 ، آذر 1402، ، صفحه 87-114
چکیده
روابط ایران و عثمانی در طول شش سده بسیار پرافت‌وخیز بود. دو دولت برای پایان‌دادن به جنگ و برقراری صلح عهدنامه‌های مختلف منعقد کردند. در بین معاهدات، دو معاهدۀ زهاب (1049/1639) و ارزنه‌الروم (1263/1847) اهمیت ... بیشتر
روابط ابراهیم خلیل خان جوانشیر قراباغی با حکومت عثمانی
دوره 32، شماره 54 ، تیر 1401، ، صفحه 83-112
چکیده
اشغال خانات قریم (کریمه) از سوی روسها و نفوذ و پیشروی تدریجی آنان در مناطق حوزۀ نفوذ حکومت عثمانی در قفقاز، امنیت مرزهای شرقی آناطولی را به خطر انداخت و موقعیت حساس قفقاز را برای عثمانی ها نمایان ... بیشتر
تبریز، مدرنیته و تأثیر آن بر شهرسازی مدرن ایران
دوره 30، شماره 48 ، دی 1399، ، صفحه 181-208
چکیده
با روی کار آمدن آقامحمدخان قاجار و تشکیل حکومت واحد مرکزی قدرتمند، ایران وارد مرحلۀ جدیدی از حیات سیاسی و اجتماعی خود شد و این دوران با بر تخت نشستن فتحعلیشاه به گونه‌ای متفاوت ادامه یافت. تأسیس ... بیشتر
واکاوی ارتباط ساخت قدرت با مفاسد مالی و پیامدهای آن (از عصر ناصری تا انقلاب مشروطیت)
دوره 30، شماره 48 ، دی 1399، ، صفحه 209-231
چکیده
گستردگی مفاسد مالی یکی از معضلات دورۀ قاجار بوده است که در قالب‌های مختلفی چون رشوه، هدیه، اختلاس و نظایر آن انعکاس یافته است. مقولۀ فساد مالی، به‌خصوص مظاهر آن مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته، اما پرداختن ... بیشتر
تببین الگوی مفهومی حکومت‌داری امیرکبیر
دوره 30، شماره 47 ، آبان 1399، ، صفحه 135-171
چکیده
پژوهش حاضر ناظر به تدوین الگویی برای مدیریت دولتی است و نگارندگان درصدداند با استفاده از علم تاریخ این فرصت را در اختیار تصمیم‌گیران، سیاست‌گذاران و مدیران دولتی قرار دهند تا بتوانند الگویی از حکومت‌داری ... بیشتر
شناخت‌شناسی سلفی‌گری در ایران (مطالعۀ موردی: بررسی رویکرد جریان‌های مذهبی اهل سنت کشور)
دوره 30، شماره 47 ، آبان 1399، ، صفحه 173-198
چکیده
مسئلۀ اصلی این مقاله چیستی منطق درونی، نگرش و رویکرد جریان‌های اصلی اهل سنت کشور به مقوله سلفی‌گری است. دنیای اسلام همواره شاهد شکل‌گیری جریان‌های مذهبی در شمایل مختلفی بوده است که هر یک در تلاش‌اند ... بیشتر
مناسبات ایران وچین در دوره ساسانی و تاثیر آن بر فرهنگ چین با استناد به منابع چینی
دوره 30، شماره 45 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 9-35
چکیده
به‌طور کلی مناسبات چین و ایران در دورۀ ساسانی را میتوان به دو دوره تقسیم کرد: از ابتدا تا حکومت یزدگرد سوم و از حکومت یزدگرد و پناهندگی بازماندگانش به دربار تانگ در چین. روابط چین و ایران پیش از حکومت ... بیشتر
بررسی عوامل مؤثر در مسئله‌مند شدن وضعیت تابعیت کردهای فیلی عراق در یکصد سال اخیر
دوره 30، شماره 45 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 151-175
چکیده
بیشتر کردهای فیلی ساکن عراق طبق قانون تابعیت 1924 عراق به تابعیت آن کشور درآمدند. از زمان تشکیل کشور عراق تا دورۀ عبدالکریم قاسم، گرفتن تابعیت عراقی برای کردهای فیلی آسان بود، اما از دورۀ عبدالسلام عارف ... بیشتر
تأثیر ساختار مطلقۀ شبه‌مدرن دولت پهلوی بر پیدایش بحران محیط زیستی در ایران (مطالعۀ موردی: آلودگی هوا)
دوره 29، شماره 43 ، آبان 1398، ، صفحه 79-100
چکیده
مفهوم «حفاظت محیط‌زیست» مفهومی مدرن به حساب می‌آید که با توجه به زادگاهش -غرب- دارای مبادی و مبانی معرفتی و فکری خاصی است که آن را به مثابه مسأله‌ای اجتماعی و برآمده از جنبش‌های اجتماعی معرفی می‌کند. ... بیشتر
تأثیر ناپایداری سیاسی بر مفاسد اجتماعی قاضیانِ ایران در قرن هشتم قمری براساس متون منظوم
دوره 29، شماره 43 ، آبان 1398، ، صفحه 149-171
چکیده
قاضیان از موقعیت مهمی در نظام قضایی و اداری ایران در قرن هشتم قمری برخوردار بودند. آنان زیر نظر قاضی‌القضات و کارگزاران سیاسی به فعالیت می‌پرداختند. وظیفۀ آنها رسیدگی به دعاوی و مشکلات قضایی مردم ... بیشتر
بررسی جنبش و فعالیت‌های دانشجویان ایرانی در ایتالیا (1340 ـ-1357)
دوره 29، شماره 41 ، خرداد 1398، ، صفحه 27-48
چکیده
در آستانة دهة چهل، دانشجویان ایرانی در کشورهای اروپای غربی و آمریکا کنفدراسیونی از گرایشهای مختلف از قبیل گرایش به حزب توده، جبهة ملی و جریان های اسلامی جهت سازماندهی برنامه های اعتراضی علیه ... بیشتر
بیکاری به‌مثابه مفهومی تاریخی: طرحی برای تحقیق در تاریخِ بیکاری در ایران
دوره 28، شماره 40 ، اسفند 1397، ، صفحه 59-79
چکیده
در ایران بیشترِ پژوهشها دربارۀ تاریخ بیکاری، تحقیقاتی هستند که نهادهای زیرمجموعۀ دولت انجام دادهاند. این پژوهش ها عمدتاً کوشیده اند تا به زعم خود، برپایۀ آمارهای رسمی، سیاست هایی برای ... بیشتر
تبیین و تحلیل نقش طبقات اجتماعی در فرآیند تمدّنی دولت صفویه
دوره 27، شماره 34 ، شهریور 1396، ، صفحه 139-167
چکیده
هدف اصلی نوشتار حاضر مطالعه ساختهای اجتماعی عصر صفویه با توجه ویژه به موضوع طبقات اجتماعی در ظرفیت و فرایند تمدّنی آن روزگار است. اهمیت این موضوع ناشی از آن است که از نظام طبقاتی صفویه میتوان به ... بیشتر
ساخت و کارکرد شهر مرزیِ آرتاشاد در مناسبات ایران و روم در دوره ساسانی
دوره 27، شماره 33 ، خرداد 1396، ، صفحه 167-189
چکیده
زمانی که در قرن اول پیش از میلاد (ح 92 ق.م) ایران و روم دو قدرت عصر باستان، با یکدیگر هم‌مرز شدند، درگیری و تنش‌هایی را با هم آغاز کردند که تا انقراض ساسانیان و ورود اعراب مسلمان همچنان ادامه داشت. شهرهای ... بیشتر
زمینه‌های ارتباط و دلایل مشکلات در مناسبات ایران و افغانستان(1324-1344ه.ق)
دوره 27، شماره 33 ، خرداد 1396، ، صفحه 191-218
چکیده
روابط و مناسبات مرزی ایران و افغانستان در سالهای 1324-1344ه.ق دارای فراز و نشیبهای بسیاری بود. این افت‌وخیزها دلایل متعددی داشت که ریشة بسیاری از مشکلات کنونی دو کشور نیز محسوب میشود. عامل اصلی این ... بیشتر
بررسی اثر نومادیسم بر ساختار نظامی ایران از دوره صفوی تا اواخر دوره قاجار
دوره 26، شماره 30 ، شهریور 1395، ، صفحه 35-68
چکیده
کوچ‌نشینان در طول سه هزار سال گذشته همواره نقش فعالی در امور سیاسی و پاسداری از مرزهای ایران به عهده داشته‌اند. جامعه عشایری ایران در طی همجواری خود با جوامع روستایی و شهری دارای انواع تعاملات مسالمت‌آمیز ... بیشتر
موانع همگرایی اجتماعی – فرهنگی ایران و افغانستان در دوران پهلوی
دوره 25، شماره 27 ، آذر 1394، ، صفحه 199-218
چکیده
پس از جدایی افغانستان از ایران، این دوکشور به عنوان دو واحد مستقل سیاسی، همواره متأثر از جریانات و تحولات داخلی و دخالت های سیاسی و فرهنگی بیگانگان نتوانستند در عرصه های اجتماعی و به ویژه حوزه ی روابط ... بیشتر
مناسبات تجاری جمهوریهای ونیز و جنوا با ایران عصر ایلخانی
دوره 25، شماره 26 ، شهریور 1394، ، صفحه 49-69
چکیده
یکی از تحولات عصر مغول در عرصه جغرافیای سیاسی قرار گرفتن آسیای میانه، دشت قپچاق، ایران، قفقاز و آناتولی تحت حاکمیت مغولان بود. از نتایج بلافصل چنین دگرگونی ای در نواحی مذکور، گسترش مناسبات تجاری و بازرگانی ... بیشتر
تشع ایرانی و تسنن عثمانی: پژوهشی بر منازعات شیعی- سنی در عتبات عالیات قرن نوزدهم (با تکیه بر اسناد آرشیو عثمانی)
دوره 25، شماره 26 ، شهریور 1394، ، صفحه 123-141
چکیده
قدمت اختلافات شیعه و سنی در عراق و رقابت های مذهبی میان دو مذهب که گاه به نبردهای خونین نیز منجر می شده است به سال های بسیار دور بازمی گردد. در دوره حاکمیت عثمانی بر عراق و ظهور قدرت صفوی در مرزهای شرقی ... بیشتر
روایت اسنادی نقش روسیه و شوروی در بحران قحطی جنگ جهانی اول در ایران
دوره 25، شماره 25 ، خرداد 1394، ، صفحه 219-237
چکیده
در حالی که سیاست های انگلستان در قسمت های مرکزی و جنوبی، به تشدید وضعیت بحرانی ایران را درگیر جنگ ناخواسته ای کرده بود، همسایه شمالی یعنی دولت روسیه نیز با رویکردی مشابه و البته غیر انسانی، در شرق و شمال ... بیشتر
بررسی روابط تجاری ایران و کمپانی هند شرقی انگلستان در دوره‌ی زندیه، براساس تئوری سیستمی
دوره 24، شماره 24 ، اسفند 1393، ، صفحه 159-178
چکیده
انطباق نظریات جامعهشناسی با موضوعات تاریخی، با دشواریهایی که دارد، کاری است که تاریخنگاری جدید باید برای پویایی و پرهیز از فقط نقل رویدادهای تاریخی درپیش گیرد و از نتایج مطالعات رشتههای دیگر، ... بیشتر
ایران و ایرانی در سفرنامه‌‌ی ابن‌بطوطه و اولیای چلبی
دوره 24، شماره 23 ، آذر 1393، ، صفحه 117-140
چکیده
بازنمایی هویت ایرانی به‌منظور ریشه‌یابی هویت امروزی ضروری است. هویت پدیده‌ای موقعیت‌مند است که در طول زمان ساخته شده، با عناصر خاص خود پایا یا دگرگون میشود. بازنمایی هویت را از متون گوناگون ادبی، ... بیشتر
بازگشایی جاده‌ی ابریشم: ارتباط و برهم‌کنش فرهنگ‌های ایران و چین همزمان با سفرهای جانگ چیان به مرزهای شرقی شاهنشاهی اشکانی
دوره 24، شماره 22 ، شهریور 1393، ، صفحه 5-28
چکیده
در پژوهش‌های صورت‌گرفته درباره‌ی روابط ایران و چین، سرآغاز تماس فرهنگی بین ایران و چین با سفر جانگ چیان به سرزمین‌های غرب امپراتوری هان در سده ی دوم ق.م، همزمان دانسته شده است. پیش از اکتشافات ... بیشتر
تأثیرات تنش میان صفویه و عثمانی بر جایگاه امیرنشین اردلان
دوره 24، شماره 22 ، شهریور 1393، ، صفحه 121-144