نصیر اسکندری؛ ماسیمو ویداله؛ علی اکبر مسگر؛ مژگان شفیعی؛ میثم شهسواری؛ فرانسوا دوسه؛ اکبر عابدی؛ سلمان انجم روز؛ علی شهدادی
چکیده
تمدن تازه کشف شدۀ جیرفت واقع در حوزه فرهنگی هلیلرود، نشان از جایگاه ارزشمند تاریخی این بخش از فلات ایران در دوران آغاز تاریخی دارد. گلنوشته های به زبان میخیِ به دست آمده از جنوب بینالنهرین (عراق ...
بیشتر
تمدن تازه کشف شدۀ جیرفت واقع در حوزه فرهنگی هلیلرود، نشان از جایگاه ارزشمند تاریخی این بخش از فلات ایران در دوران آغاز تاریخی دارد. گلنوشته های به زبان میخیِ به دست آمده از جنوب بینالنهرین (عراق امروزی)، از مکانهای متعددی مربوط به هزاره سوم و دوم پیش از میلاد نام میبرند که برخی از آنها در ایران جایابی شده اند. جای نام[1] «مارهاشی» یک از این مکان هاست که هنوز بر سر محل امروزی آن نظرات فراوانی ارائه شده است. امروزه بیشتر پژوهشگران بر این باورند که جاینام مارهاشی در حوزۀ تمدنی هلیلرود قرار داشته است. براساس گاهنگاری متون سومری، در زمان پادشاهان اکد و سلسلۀ سوم اور (سومر جدید) ارتباط تنگاتنگی میان این منطقه از ایران و جنوب بینالنهرین وجود داشته است. در این مقاله به بررسی روابط تمدن جیرفت و بینالنهرین پرداخته شده و ضمن بررسی محل جاینام مارهاشی و تطبیق آن با تمدن جیرفت، براساس پژوهشهای جدید باستانشناسیِ صورتگرفته در جیرفت (محوطه های باستانی کنارصندل و ورامین)، به ریشه و وضعیت فرهنگی جنوب کرمان پیش از زمان ظهور نام مارهاشی در متون بینالنهرینی نیز پرداخته شده است. این پژوهش نشان داد که پیش از ظهور نام مارهاشی در متون بینالنهرین در قرن 23 پیش از میلاد، به مدت دستکم یک هزاره ارتباط تنگاتنگی میان دو منطقۀ جنوب کرمان و جنوب بینالنهرین وجود داشته است که در متون بینالنهرین بدان اشاره نشده و تنها مدارک باستانشناسی گواه این مدعاست. [1]. Toponym