مطالعه روابط ایران با کشورهای همسایه در مدار دیپلماسی قابل تحقیق نیست.به ویژه در رفتار متقابل ایرانیان با عثمانی‌ها در خاک یکدیگر مسائل دیگری اهمیت می‌یافت که در پاره‌ای موارد سکان دیپلماسی دو کشور را به سمت و سوی دیگری هدایت می‌کرد.حجم آمد و شد اتباع دو کشور به خاک یکدیگر و علایق ایرانیان به زیارت و کار در آن سامان نمایشی از عمق روابط دو کشور در سطوح مردم معمولی دارد.مطالعه چگونگی رفتار این مردم در خاک دو کشور در اسناد موجود نشان از داد و ستد عمیق در همه جوانب زندگی روزمره است.آنجا که این داد و ستدها منجر به کشمکش‌های حقوقی می‌شد، جهت حل و فصل امور خود، ناگزیر از مراجعه به مقامات رسمی بودند.در این مسئله‌ی استملاک که جزو مبانی پایه‌ای حقوق شهروندی بود، پیوسته دارای کش‌وقوس‌های زیادی می‌شد.این مقاله بر اساس منابع آرشیوی حول محور ذیل، سعی در ابهام زدای در این زمینه را دارد:
- جغرافیای تملک اتباع بیگانه؛
- چگونگی تملک و ثبت؛
- انواع و تعدد مالکیت؛
- مشکلات استملاک.
ابتدای صفحه