چگونگی کنش پادشاهان صفوی با طبقۀ کشاورز و روستایی، یا به عبارت دیگر میزان رعیت مداری این حاکمان، از موضوعاتی است که ابعاد آن چندان شناخته شده نیست. چنین کنشی در این مقاله از دو منظر مورد مطالعه قرار میگیرد : یکی از منظر وضع دادرسی و رفع ستم از رعایا و دیگر از دیدگاه توجه به وضعیت زیستی آنان (و بهطور مشخصتر کم و کیف بخششها، کاهش و تخفیف های مالیاتی و بیگاریها). بر این اساس، این پرسش بنیادی در اینجا مطرح است که کنش وکارکرد پادشاهان صفوی در این موارد با طبقۀ کشاورزان چگونه بود و چه تاثیری بر زندگی آنان داشته است؟ در این رابطه باید گفت که در دورۀ صفویان، در مجموع مالیاتها و بیگاریها بر دوش رعایا سنگینی میکردند. لذا کاهش و بخششهای مالیاتی و نیز دادرسیهایی که در هر دورهای توسط پادشاهان صفوی کما بیش صورت میگرفت، میتوانست تا اندازهای از این فشارها بکاهد. برای بررسی موضوعات یادشده، نخست چگونگی کنش شهریاران صفوی با طبقۀ کشاورز، در سه دورۀ متفاوت (متقدم، میانی و پایانی) مورد مطالعه قرار میگیرد تا تصویر روشنتری از آن بدست دهد. سپس در پایان نیز با ارزیابی این دادههای تاریخی، یک تحلیل کلی از نتایج و تاثیرات چنین کنشی بر وضع این طبقه ارائه خواهد شد.
The Quality of the Safavids kings’ action towards the farmers and peasants class
چکیده [English]
Abstract
The quality of Safavids kings’ action towards the farmers and peasants class is one of the subjects that is not perfectly known in the Safavids history. Such action, in this article will be study in tow standpoints: one from viewpoint of judgment, and other from aspect of attention to the status of their economy (specially of the donation of taxes and reduction the gratis services). Therefore, the main question is posed that what was the behavior of the Safavids rulers about the judgment and the donation of taxes of the peasants, as the most important social class in Safavids society? In this direction, must be said that the taxes were generally heavy for farmers and peasants class in the Safavids era. So, the judgment and the donation of taxes by the Safavids kings, in each period, could be reducing these heavy pressures. In the end, this article is tryinng to give an analise general about the result of this action.
کلیدواژه‌ها [English]
Key words: Farmers and peasants, Safavids kings, Donation of taxes, Judgment, Exactions
- کریمیان، حسن و محبوبه‌سادات بیدگلی (۱۳۸۷). «معضلات اجتماعی و اقتصادی شهرهای ایران عصر صفوی با استناد به فرمانهای حکومتی منقور بر سنگ». فرهنگ. ش68. صص۱۸۳-۲۵۶.
- کمپفر، انگلبرت (۱۳۶۳). سفرنامه به ایران. ترجمۀ کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی.
- گیلانتز، پطروس دی سرکیس (۱۳۴۴). سقوط اصفهان. ترجمۀ محمد مهریار. اصفهان: کتابفروشی شهریار.
- لمبتن، ان.ک.اس (۱۳۷۷). مالک و زارع در ایران. ترجمۀ منوچهر امیری. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
ابتدای صفحه